به گزارش اکوایران، عملیات نگهبان سعادت، ائتلافی دریایی تحت رهبری نیروی دریایی ایالات متحده است که قصد دارد امنیت کشتیرانی بین‌المللی از طریق دریای سرخ را تضمین کند.قرار است این ائتلاف ظرف چند روز آینده فعال شود. متحدان آمریکا در ناتو به همراه شرکای خاورمیانه‌ای آن و همچنین کانادا و استرالیا از اعضای این گروه دریایی هستند.

وظایف مبهم

 به نوشته زوران کواساک، تحلیل‌گر شبکه الجزیره، وظیفه رسمی این ائتلاف این‌گونه تعریف شده است: «ایمن‌سازی عبور و مرور برای کشتی‌های تجاری» که برای هر افسر ارشد نیروی دریایی بسیار مبهم است. دریاسالارها از سیاستمداران می‌خواهند که وظایف دقیق و دستورات روشن مورد نیاز برای دستیابی به نتایج مطلوب را به آن‌ها بدهند.

اما تعریف تهدید آسان به نظر می‌رسد؛ موشک‌های ضد کشتی و پهپادهای مختلف حامل کلاهک‌های انفجاری کشتی‌های تجاری را در مسیر کانال سوئز هدف قرار داده‌اند. تمام آن‌ها از طرف گروه یمنی حوثی معروف به انصارالله شلیک شده که اکنون کنترل بیشتر این کشور از جمله طولانی‌ترین بخش از ساحل دریای سرخ به طول ۴۵۰ کیلومتر را در اختیار دارد. تمام موشک‌ها از زمین پرتاب می‌شوند، با کلاهک‌هایی که می‌تواند به کشتی‌های باری بزرگ آسیب رسانده، اما بعید است که باعث غرق‌شدن آن‌ها شود.

حوثی‌ها ابتدا اعلام کردند که کشتی‌های متعلق به اسرائیل را هدف قرار خواهند داد، سپس لیست خود را به همه شناورهایی که از بنادر اسرائیل استفاده کرده و در نهایت، به کسانی که با اسرائیل تجارت می‌کنند، گسترش دادند. پس از چندین حمله که ارتباط اسرائیل با شناور مورد نظر بسیار دور یا مبهم به نظر می‌رسید، بهتر است فرض کنیم هر کشتی می‌تواند هدف قرار گیرد.

اصل دیرینه دریانوردی

تمامی حملات تاکنون توسط موشک‌های پیشرفته زمین به هوای کشتی‌برد (SAM) کشتی‌های جنگی ایالات متحده و فرانسه خنثی شده‌اند که ثابت می‌کند سیستم‌های پرتاب عمودی مدرن که توسط آخرین نسل رادارهای آرایه فازی هدایت می‌شوند، مطابق طراحی کار می‌کنند. بسیاری از کشورهایی که برای شرکت در عملیات نگهبان سعادت تعیین شده‌اند، کشتی‌هایی با قابلیت‌های مشابه دارند. تقریباً همگی موشک‌های مدرن زمین‌به‌زمین حمل کرده که می‌توانند به اهدافی در دریا یا زمین حمله کنند.

اگر وظیفه نگهبان سعادت به صورت محدود و فقط برای جلوگیری از ضربه به کشتی‌های تجاری تعریف کنیم، می‌توان آن را با استفاده از اصل دیرینه دریانوردی، یعنی حفاظت کشتی‌های جنگی از کاروان کشتی‌ها انجام داد.

در یک کاروان، محموله‌های تجاری آهسته و بی‌دفاع در چندین ستون و با فواصل کاملاً مشخص از یکدیگر حرکت می‌کنند، کشتی‌های جنگی سریعی که می‌توانند با هرگونه تهدیدی روبرو شوند نیز در کنار، جلو و عقب آن‌ها قرار می‌گیرند. این سیستم مؤثر بوده و بریتانیا، روسیه، مالت و بسیاری از کشورهای دیگر که توسط کاروان‌ها در جنگ جهانی دوم نجات یافته‌اند، این را تأیید می‌کنند.

محدودیت‌های عملیات

اما هر استراتژی محدودیت‌هایی دارد. کاروان بزرگ و دست‌وپاگیر است که کیلومترها طول داشته تا به کشتی‌های غول‌پیکر فاصله‌ای امن از یکدیگر بدهد و در صورت نیاز، به آن‌ها قابلیت مانور دهد. علی‌رغم هر اقدام محافظتی، تانکرها و کانتینربرهای عظیم که ارتفاعی بیش از ۳۰۰ متر دارند، همچنان اهدافی بزرگ هستند. کاپیتان‌های کشتی‌های تجاری معمولاً برای عملیات کاروانی آموزش ندیده و اکثر آن‌ها تجربه کار در گروه‌های بزرگ یا تحت فرماندهی نظامی را ندارند.

اسکورت آن‌ها حتی اگر به خوبی مسلح باشند، تعداد محدودی موشک حمل کرده و باید استفاده از آن‌ها را با دقت برنامه‌ریزی کنند تا امکان دفاع بیشتر در مسیر فراهم شود و در نهایت، یک ذخیره جنگی برای دفاع از خود کشتی محافظ نیز باقی بگذارند. پس شلیک موشک‌ها، کشتی‌های اسکورت باید آن‌ها را جایگزین کنند؛ کاری که در دریا امکان‌پذیر است اما در بندری امن و دور از دسترس موشک‌های حوثی، با سرعت و امنیت بسیار بیشتری انجام می‌شود.

برای پاکسازی مسیر ۴۶۳ کیلومتری ساحل یمن منتهی به تنگه باب المندب و با فرض حرکت با سرعت فرضی ۲۸ کیلومتر بر ساعت، کشتی‌ها حداقل برای ۱۶ ساعت، در معرض حتی کوتاه‌ترین موشک‌ها و پهپادهای حوثی‌ها قرار می‌گیرند.

اما به ویژه در بخش‌هایی از دریای سرخ و خلیج عدن که کشتی‌ها مدتی را صرف گردآمدن، تشکیل کاروان و آغاز به حرکت می‌کنند، کاروان آسیب‌پذیر خواهد بود.

آزمایش دکترین حمله حوثی‌ها

معلوم شده که تهدید موشکی حوثی‌ها جدی بوده و زرادخانه آن‌ها قابل توجه است. برنامه‌ریزان نیروی دریایی از توانایی یمنی‌ها در انجام حملات طولانی‌مدت متمرکز همزمان و چندجهته نگران هستند.

این مسئله خود را در اولین حمله، زمانی که حوثی‌ها چهار موشک کروز و ۱۵ پهپاد به سمت ناوشکن یواس‌اس کارنی و شلیک کردند، نشان داد. این حمله که احتمالاً برای آزمایش دکترین حمله حوثی‌ها و واکنش دشمن برنامه‌ریزی شده بود، ۹ ساعت به طول انجامید و خدمه کشتی مورد نظر را مجبور کرد برای مدتی طولانی آمادگی و تمرکز کامل خود را برای رهگیری همه موشک‌های وارده حفظ کنند.

برخی دریاسالارها تصور می‌کنند که ضرورت نظامی مستلزم حمله به زیرساخت‌های موشکی حوثی‌ها در یمن که شامل سایت‌های پرتاب ثابت و متحرک، تأسیسات تولید و ذخیره‌سازی، مراکز فرماندهی و زیرساخت‌های راداری کوچک است. آن‌ها بر این پنداراند به جای اینکه تنها به هنگام شلیک موشک‌ها واکنشی محدود انجام گیرد، پاسخی پیشگیرانه به تهدید موشکی حوثی‌ها با از بین‌بردن قابلیت هدف‌گیری نیاز است.

در تئوری، حملات علیه زیرساخت‌های موشکی حوثی‌ها می‌تواند مبتنی بر شناسایی توسط ماهواره‌ها و پهپادها بوده و حمله موشکی از دریای سرخ و اقیانوس هند و حملات پهپادی از پایگاه‌های زمینی انجام شود. اما تنها شانس واقع‌بینانه برای موفقیت معنادار مستلزم استفاده از هواپیماهای جنگی، بمب‌افکن‌های سوار بر دو ناو هسته‌ای نیروی دریایی ایالات متحده در منطقه است.

ریسک سیاسی بزرگ

حملات علیه اهداف در یمن از نظر نظامی توجیه خاص خود را دارد. اما خطر سیاسی بزرگی را نیز به همراه خواهند داشت. غرب، به ویژه ایالات متحده در کنار اسرائیل وارد جنگ غزه شده است. از این گذشته، حوثی‌ها می‌گویند که هدف حملات آن‌ها به کشتی‌های دریای سرخ این است که اسرائیل به جنگ پایان دهد.

ایالات متحده با آگاهی از ریسک چنین اتفاقی که به راحتی می‌تواند باعث گسترش درگیری شود، سعی کرده با دقت پیش رفته و با قدرت‌های منطقه‌ای تعامل داشته باشد و پیام‌هایی ارسال کند که خواهان تشدید تنش نیست. حتی علناً از اسرائیل خواست که رنج غیرنظامیان غزه را محدود کرده و در اسرع وقت به درگیری پایان دهد.

قدم زدن بر زمین داغ

اکنون کاخ سفید و پنتاگون روی سنگ داغ قدم برمی‌دارند. با تداوم وضعیت کنونی، احتمالا مسیر دریای سرخ به سرعت بسته شده و به اقتصادهای ایالات متحده، اروپا و آسیا آسیب زیادی وارد می‌کند. اگر اقداماتی در سطح کنونی نتواند عبور امن را تضمین کند، عملیات نگهبان سعادت اعتبار خود را از دست داده و در جلوگیری از رکود اقتصادی شکست خواهد خورد. اگر ایالات متحده در نهایت مجبور به حمله شود، مستقیماً به تشدید تنش که ممکن است مهار آن دشوار باشد، کمک کرده است.

با توجه به این دوراهی‌ها بود که فرانسه، ایتالیا و اسپانیا احتیاط پیشه کرده‌اند. آن‌ها «به طور یک‌جانبه» ناوهای خود را در دریای سرخ مستقر خواهند کرد تا از کشتی‌های کشورهای متبوع خود محافظت کنند. اگر در نهایت، نیروی دریایی آمریکا به یمن حمله کند، اروپایی‌ها می‌توانند ادعا کنند که در تشدید جنگ نقشی نداشته و تمام مسئولیت را به دوش آمریکا خواهند انداخت.