به گزارش اکوایران، اجرای طرح ها و پروژه ها متاثر از پیش بینی و برآورد دقیق بودجه است،جریان وجوه و تامین مالی هزینه ها بر پایه بودجه شکل می گیرند و هر چقدر تطابق برش های بودجه با واقعیت ها انطباق بیشتری داشته باشد اجرای بودجه دچار انحراف کمتری خواهد شد.

از این رو جریان وجوه مستمر وتامین مالی پایدار هزینه اهمیت بیشتری پیدا می کند، موضوعی که سالهاست در تهیه،تدوین و اجرای بودجه شهرداری ها به ویژه شهرداری تهران به آن کمتر توجه شده ، این بی توجهی به فراهم کردن تامین مالی پایدار و تاثیر پذیری جریان وجوه شهرداری از نوسانات ماهانه،فصلی و تغییر شرایط حاکم بر بازارساخت و ساز مسکن و دیگر بازارهای موازی و جذاب برای جذب منابع سازندگان سبب شده است تا علی رغم گزارش شهرداری از تحقق منابع با گزارش شورای شهر درباره انحراف شهرداری در تامین مالی طرح ها و پروژه های شهری مواجه شویم.با ارائه لایحه بودجه 169 هزار میلیارد تومانی شهرداری تهران اوضاع جریان وجوه و تامین مالی پایدار هزینه ها در شهر چه وضعی پیدا خواهد کرد؟

بهروز شیخ رودی؛معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران با اشاره به رشد 123 درصدی سقف منابع پیشنهادی در بودجه سال 1403 شهرداری تهران در مقایسه با بودجه سال جاری به خبرنگار اکو ایران گفت: بر اساس لایحه 169 هزار و 800 میلیارد تومانی که زاکانی به شورای ششم ارائه کرده ،شهرداری سیاست انبساط مالی را در مقایسه با سال گذشته در پیش گرفته است، رشد 123 درصدی سقف منابع سال 1403 در مقایسه با بودجه75 هزار و 990 میلیارد تومانی سال 1402 و نیز رشد63 درصدی نسبت به متمم بودجه سال 1402 که چند روز پیش به تصویب شورای شهر رسید حکایت از آن دارد که برنامه مالی شهرداری تهران در سال آینده بر کسب حداقل درآمد ماهانه ای بالغ بر 14 هزار و 150 میلیارد تومان است،بر همین اساس جریان نقدی پیش بینی شده برای هر روز کاری سال 1403 در شهرداری تهران رقمی معادل 587 میلیارد تومان برآورد شده است، این بدان معناست که شهرداری تهران در هر ساعت کاری طی سال 1403 می خواهد73 میلیارد و424 میلیون تومان درآمد تحصیل و کسب کند.

این کارشناس مالیه و اقتصاد شهری در ادامه با اشاره به عملکرد مالی شهرداری تهران تا پایان آذرماه 1402 افزود: بر اساس اطلاعات گزارش درآمد،هزینه ماهانه شهرداری و نیز اطلاعات عملکرد مالی منتهی به پایان آذرماه سال جاری که در لایحه بودجه سال 1403 درج شده ، شهرداری تا پایان آذرماه توانسته است 53 هزار و 296 میلیارد تومان منابع تحصیل کند و 70 درصد از بودجه مصوب سال 1402 را محقق کند.بر مبنای این داده ها و گزارش درآمد،هزینه شهرداری تا پایان آذرماه به طور متوسط ماهانه توانسته است رقمی بالغ بر 5 هزار و 921 میلیارد تومان منابع کسب کند،این در حالی رخ داده است که بر اساس بودجه مصوب سال 1402 شهرداری به طور متوسط باید حداقل 6 هزار و 332 میلیارد تومان درآمد کسب می کرد. از طرف دیگر مدیریت شهری دوره ششم در سال 1401 توانسته بود به طور متوسط ماهانه 5 هزار و 756 میلیارد تومان منابع تحصیل کند رقمی که در سال 1402 تا پایان آذرماه با رشد 3 درصدی به رقم 5 هزارو 921 میلیارد تومان رسیده است و حالا با تصویب سقف 150 هزار میلیارد تومانی توسط شورای شهر در سال 1403 باید با رشد111درصدی به رقم 12 هزار و 500 میلیارد تومان در ماه برسد!

معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران با اشاره به اظهارات زاکانی درباره تحقق 60 هزارو 767 میلیارد تومان تا ۲۳ دی ماه امسال به خبرنگار اکو ایران گفت: بر مبنای این اظهارات شهردار تهران می توان گفت مجموع درآمد کسب شده در دی ماه 1402 توسط شهرداری تهران رقمی بالغ بر 7 هزار و 470 میلیارد تومان بوده که با توجه به عملکرد ماههای پیشین خیلی رقم دور از ذهنی نیست، زیرا شهرداری تهران طی ماه های خرداد و آبان سال جاری درآمدی مشابه را کسب کرده است. بر اساس گزارش درآمد،هزینه ماهانه تا پیش از این شهرداری توانسته بود در خرداد ماه 1402 درآمد 7 هزار و 528 میلیارد تومانی و در آبان ماه 1402 نیز درآمد 7 هزار و 264 میلیارد تومانی کسب کند و حالا طبق این اظهارات شاهد آن هستیم در دی ماه 1402 نیز حداقل درآمد 7 هزار و 470 میلیارد تومانی کسب شده ، روندی که فقط محدود به این سه ماه است و در بقیه ماههای سال 1402 درآمد شهرداری تهران بین 4 هزار و 470 میلیارد تومان تا 6 هزار و 732 میلیارد تومان در نوسان بوده است.

شیخ رودی در ادامه با اشاره به نقش بودجه در ترسیم جریان وجوه مورد نیاز برای تامین مالی پایدار گفت:جریان مالی بودجه شهرداری تهران در طول ادوار مختلف از نوسانات ماهانه،فصلی و... در امان نبوده و همین مساله سبب شده است تا فرآیند تامین مالی پایدار طرح ها و پروژه های شهرداری با چالش مواجه شود.تاثیر دوره های رونق و رکود ساخت و ساز و شرایط حاکم بر بازارهای جذاب برای سرمایه گذاری موازی از سوی سازندگان و ... دست به دست هم داده است و پایداری مالی بودجه شهرداری را به چالش کشیده و در این میان سیاستگذاری مدیران شهری برای پیش بینی جریان وجوه و مالی مبتنی بر رشدهای فصلی در پایان سال بودجه را با چالش عدم تخصیص بهینه منابع تحصیل شده به پروژه ها در زمان موثر مواجه کرده و همین موضوع زمینه ساز تخصیص منابع به مصارف فوری و غیر اولویت دار را فراهم کرده است.بر اساس داده های مالی گزارش درآمد،هزینه شهرداری در تامین مالی پایدار حداقل ماهانه 6 هزار و  332 میلیارد تومان در سال 1402 چندان موفق عمل نکرده و نتوانسته است یک جریان مالی پایدار را برای تامین مالی پروژه ها و طرح های شهری فراهم کند،موضوعی که بر اساس گزارش کنترل پروژه های عمرانی شش ماهه نخست سال 1402 که توسط شورای شهر ارائه شد،ریشه عمده انحرافات عملکردی شهرداری در این زمینه به شمار می رود. حالا با تصویب سقف منابع بودجه سال 1403 شهرداری تهران قرار است این جریان مالی ماهانه حداقل در رقم 12 هزار و 500 میلیارد تومان تنظیم شود،موضوعی که شاید در برخی ماههای سال آینده به علت تاثیر نوسانات دوره ای و فصلی شاهد رخ دادنش باشیم اما سوابق مالیه شهری پایتخت بر شکل گیری جریان درآمدی و مالی پایدار در حد این رقم را تایید نمی کنند، موضوعی که سبب خواهد شد تا تامین مالی پایدار طرح ها و پروژه های شهری با چالش مواجه شود و ما دوباره شاهد تکرار گزارش شورای شهر از انحراف شهرداری در تامین مالی طرح ها و پروژه ها باشیم، البته احتمال تشدید این شکاف و مواجهه ما با شکاف عمیق تری میان جریان وجوه مورد انتظار طرح ها و پروژه ها با عملکرد شهرداری در تامین مالی این وجوه مواجه خواهیم شد.

این کارشناس مالیه و اقتصاد شهری ریشه این شکاف را در عدم تطابق میان جریان درآمد و هزینه ماهانه شهرداری دانست و افزود: وقتی در بودجه سال 1403 شهرداری تهران جریان وجوه ماهانه ای برابر با 12 هزار و 500میلیارد تومان برآورد می شود،یعنی شهرداری برای تامین مالی پایدار باید این رقم درآمد را کسب کند تا در موقع مناسب و موثر به هزینه های ماهانه در بودجه که برابراین رقم پیش بینی شده تخصیص دهد،وقتی این جریان وجوه پایدار و متعادل شکل نمی گیرد شهرداری با استفاده از ساز و کار کمیته تخصیص ابتدا هزینه های اجتناب ناپذیر خود را تامین مالی می کند و سپس به تامین مالی طرح ها و پروژه های شهری روی می آورد، در این میان هر چه فاصله میان جریان وجوه تحقق یافته با جریان وجوه پیش بینی شده بیشتر باشد ما با عدم تامین مالی طرح ها و پروژه های شهری مواجه خواهیم شد. در این میان عده ای احتمالا بر تحقق درآمد شهرداری در ماههای پایانی سال تاکید و توجه خواهند کرد، موضوعی که یکی از آسیب های جریان مالی شهرداری ها را رقم زده است و سبب شده تا منابع حاصل در این ماهها به هزینه های کارآ و اثربخش تخصیص داده نشود، زیرا بر اساس قانون برای هزینه کرد این منابع تا پانزدهم اردیبهشت ماه سال آینده فرصت دارند و در این مدت نیز این منابع در تخصیص به طرح ها و پروژه های عمرانی تنها می تواند به عنوان پیش پرداخت یا پرداخت علی الحساب بابت قراردادها یا صورت وضعیت های ثبت و تایید شده تامین و پرداخت شود و به علت عدم وجود جریان وجوه پایدار بخش عمده این پرداخت ها به علت تورم و تغییر نرخ ها میان دوره های پرداخت و ارائه صورت وضعیت در چارچوب تعدیل صورت وضعیت ها بر اساس فهرست بهاء و ... کارآیی و اثربخشی تامین مالی برای پیشرفت پروژه را از دست می دهند. برای روشن شدن این موضوع کافی است به این سوال پاسخ داده شود که در اجرای بودجه سال 1401 شهرداری تهران درآمد وصولی 22 هزار و 423 میلیارد تومانی اسفند ماه به چه هزینه هایی تخصیص داده شده است؟! مطمئنا جواب هرچه باشد درمورد درآمدهای اسفند ماه 1402 و 1403 نیز شاهد تکرار همان رویه خواهیم بود، رویه ای که بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال 1401 شهرداری تهران حکایت از وجود 8 هزار و 536 میلیارد تومان وجوه نقد در خزانه شهرداری در پایان روز 15 اردیبهشت ماه 1402 به عنوان روز پایان دوره مالی و تهیه لایحه تفریغ بودجه سال 1401 دارد!وجوه نقدی که در چارچوب مازاد درآمد برهزینه سال 1401 بدون اینکه صرف جداول بودجه یا تبصره های بودجه سال 1401 شود به سال 1402 منتقل شده اند و در چارچوب بودجه سال 1402 هزینه شده اند و البته شهرداری در هیچ یک از گزارش های درآمد و هزینه ماهانه ای که ارائه کرده به این رقم هیچ اشاره ای نکرده  و در پایان سال مالی 1402 هزینه کرد این عدد را در تفریغ بودجه درج خواهد کرد و آن موقع ما تازه می توانیم بفهمیم این رقم چگونه و چطور خرج شده است.