به گزارش اکوایران، نشریه فارین پالیسی در آخرین ویژه‌نامه خود برای کنفرانس امنیتی مونیخ (ام‌اس‌سی) به تحولاتی که بر این رویداد سایه انداخته بود، پرداخت: اروپا برای تهدید جنگی گسترده با روسیه آماده می‌شود.

آماده برای مبارزه

یکشنبه که همیشه آخرین مراسم ام‌اس‌سی برگزار می‌شود، معمولاً زمانی است که رهبران جهان فرصت نمایشی دراماتیک را پیدا می‌کنند. در آخرین روز کنفرانس ۲۰۲۳، کاجا کالاس، نخست‌وزیر استونی از اتحادیه اروپا خواست تا به طور مشترک مهمات توپخانه‌ای را برای اوکراین خریداری کنند. اواخر همان روز، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه نیز اعلام کرد که اتحادیه اروپا این کار را انجام خواهد داد.

اما این‌بار، در حالی که ۲۸ رئیس دولت، ۵۶ وزیر امور خارجه، ۲۰ وزیر دفاع، ۳۶ مدیر آژانس‌های اطلاعاتی و صدها قانون‌گذار از سراسر جهان وسایل خود را جمع کرده و آماده رفتن به خانه شدند، هنوز یکی از اعلامیه‌های بزرگ مراسم شنبه، وِرد زبان‌ها بود.

مته فردریکسن، نخست‌وزیر دانمارک در جلسه بعدازظهر شنبه با موضوع اوکراین سخنانی دراماتیک ادا کرد: «ما، دانمارک، تصمیم گرفته‌ایم کل توپخانه خود را به اوکراین اهدا کنیم. متاسفم، اما مشکل فقط مربوط به تولید نیست. اروپا هنوز تجهیزات نظامی دارد. آن‌ها باید به اوکراین منتقل شوند».

بیانیه فردریکسن و چالش ضمنی آن با سایر کشورهای اروپایی برای افزایش تلاش‌های خود برای کمک به اوکراین، آخرین روز کنفرانس را به پایان رساند و شرکت‌کنندگان را با برخی سؤالات اساسی رها کرد؛ آیا آن‌ها نه تنها برای کمک به اوکراین، بلکه برای دفاع از اروپا در برابر از حمله احتمالی روسیه نیز آماده‌اند؟ آیا دموکراسی‌ها می‌توانند در برابر تهدید دیکتاتوری‌های غاصب مانند ولادیمیر پوتین بایستند؟

مقدمات جنگ

بیانیه فردریکسن به دنبال هفته‌ها گفتگو، از جمله در دانمارک، درباره آماده‌شدن اروپا برای گسترش جنگ صورت می‌گیرد. وزیر دفاع دانمارک مطرح کرده که ظرف سه تا پنج سال، روسیه می‌تواند توانایی‌های خود را برای حمله به خاک ناتو را بازسازی کند. برخی از مقاماتی که فارن پالیسی در مونیخ با آن‌ها گفتگو داشت، فکر می‌کردند که حتی ممکن است روسیه زودتر از آن آماده شود.

هانو پفکور، وزیر دفاع استونی به فارن پالیسی گفت: «می‌دانیم که روسیه تغییر نخواهد کرد. هدف پوتین این است که نشان دهد که غرب، ناتو و ماده ۵ آن ناکارآمد بوده و فایده‌ای ندارند. این هدف اوست».

هفته‌هاست که هیستری درباره درگیری احتمالی با روسیه اروپا را فرا گرفته است. اوایل ژانویه، ژنرال مایکل بیدن، فرمانده ارشد دفاعی سوئد هشدار داد که همه سوئدی‌ها باید از نظر ذهنی آماده جنگ باشند. این پیام به سرعت در تیک‌تاک وایرال شد و خطوط تلفن مرکز حمایت از کودکان سوئد را با تماس‌های بی‌شمار کودکان و نوجوانان وحشت‌زده روبرو کرد.

همچنین اواخر ماه گذشته، ژنرال پاتریک سندرز، یک مقام ارشد نظامی بریتانیا هشدار داد که روسیه قصد دارد «سیستم و شیوه زندگی ما را نابود کند» و از بریتانیایی‌ها درخواست کرد تا برای بسیج عمومی که از زمان جنگ جهانی سابقه نداشته، آماده شوند. این سخنان باعث هجوم مطبوعات به دفتر نخست‌وزیری بریتانیا شد تا از دولت در مورد طرح بسیج عمومی توضیح بخواهند.

متحدان ناتو تقریباً از هر نظر برای احتمال چالش روسیه آماده می‌شوند؛ خواه این حمله در زمین رخ بدهد یا در فضای سایبری. روز یکشنبه، یکی از مقامات ناتو به فارن پالیسی گفت: «قصد روسیه قصد آن است که ما را در هر حوزه و در هر سطحی به چالش بکشد». او افزود که خیلی چیزها به آنچه در اوکراین اتفاق می‌افتد، بستگی دارد؛ اما همچنین روسیه تولید مهمات توپخانه، تانک، خودروهای زرهی و موشک‌های خود را به طرز چشمگیری افزایش داده است.

ظرفیت تولید تسلیحات

اگرچه فردریکسن باور دارد که اکثر متحدان ناتو و کشورهای هم‌جوار با ناتو حتی می‌توانند بدون افزایش تولید نیز تسلیحات بیشتری به اوکراین بدهند، اما اکثر متحدان همچنان به دنبال افزایش تولید خود بوده تا به آمادگی اوکراینی‌ها در برابر فشار جدید روسیه در سال ۲۰۲۴ کمک کنند. پال جانسون، وزیر دفاع سوئد گفت: «یکی از چالش‌های حال حاضر این است که پایگاه صنعتی‌دفاعی اروپا با شرایط زمان صلح خود را تطبیق داده، در حالی که با جنگی بزرگ روبروییم».

کالاس که سال گذشته برای اولین‌بار از اتحادیه اروپا خواستار خرید مهمات برای اوکراینی‌ها شد، اکنون از آن می‌خواهد که برای کمک به دفاع از کیف، اوراق قرضه جنگی منتشر کند.

البته این همان چیزی است که شرکت‌کنندگان هر ساله کنفرانس امنیتی مونیخ از رهبران اروپایی می‌شنوند: «ما باید کارهای بیشتری انجام دهیم». همچنین برخی از تحلیلگران اساساً اعلامیه فردریکسن را چیز جدیدی ندانستند؛ چرا که در آوریل ۲۰۲۳ نیز دانمارک اعلام کرده بود که ۱۹ قبضه توپ به اوکراین خواهد داد.

در همین حال، هنوز سؤالاتی در مورد اقدامات لازم از سوی متحدان ناتو و اروپا برای آمادگی در برابر جنگ احتمالی با روسیه وجود دارد. ناتو مرکز تحقیقات زیردریایی خود را تأسیس کرده و مقامات گفته‌اند که پس از قطع خط لوله گاز «بالتیک‌کانکتر» در سال گذشته، به دنبال تلاش‌هایی برای مستحکم‌سازی کابل‌های داده و خطوط لوله نفت هستند. برخی از کشورها به انتشار جزوه‌های بیشتری فکر می‌کنند تا غیرنظامیان بتوانند برای بدترین شرایط آماده شوند. حتی ممکن است متحدان به ساخت جاده‌هایی محکم که عبور تانک‌های بیشتری را تحمل کنند، نیاز داشته باشند.

بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان با بیان اینکه اوکراین باید روسیه را شکست دهد، گفت: «اگر هر سرباز روسی پای خود را در خاک ناتو بگذارد، ما از هر وجب از آن دفاع خواهیم کرد. او همچنین از متحدان ناتو خواست که بیشتر از تعهد ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف هزینه‌های دفاعی کنند.

دموکراسی‌ها در مقابل دیکتاتوری‌ها

اما حتی در حالی که مقامات آمریکایی و اروپایی به شانس اوکراین در مقابله با روسیه دل بسته‌اند، کیف از اینکه مجلس نمایندگان ایالات متحده بدون تصویب ۶۰ میلیارد دلار کمک نظامی، به یک تعطیلی دو هفته‌ای رفتند، ابراز دلخوری کرد.

این چیزی نیست که اوکراینی‌ها فکر می‌کنند در رژیم پوتین اتفاق می‌افتد. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین روز شنبه در کنفرانسی گفت: «لطفاً همه به خاطر داشته باشید که دیکتاتورها به تعطیلات نمی‌روند».

در بلاروس، جایی که رژیم الکساندر لوکاشنکو، دست‌نشانده پوتین پس از انتخابات مشکوک سال ۲۰۲۰ کشور درگیر سرکوب گسترده‌ای شد، اپوزیسیون نیز نگران شکست دموکراسی‌ها در برخورد سخت با دیکتاتورها است. سویاتلانا سیخانوسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس در اواخر شنبه‌شب گفت: «با عرض پوزش، فکر می‌کنم که دیکتاتورها به دموکراسی‌ها احترام نمی‌گذارند؛ چرا که گاهی اوقات دموکراسی‌ها در تصمیم‌گیری کند عمل می‌کنند، بعضی وقت‌ها مصمم نبوده و متحد نیستند».

او افزود: «خط‌قرمزی که پس از آن، دموکراسی قدرت خود را نشان خواهد داد، چیست»؟