چرا یوتیوب برای برخی اقشار قابل دسترس است

یوتیوب دومین سایت پرطرفدار جهان بعد از گوگل است که در فوریه ۲۰۰۵ به عنوان پلتفرمی برای اشتراک ویدئو، دنیای دیجیتال را متحول کرد. طبق آخرین داده‌ها ، ۵۰۰ ساعت ویدئو در هر دقیقه یا به تعبیر دیگری ۷۲۰ هزار ساعت  ویدئو در هر روز از همه جای دنیا در این سایت آپلود می‌شود. علاوه بر آن این سایت با ۲.۳ میلیارد کاربر، ۷۹ درصد کاربران اینترنتی را به خود اختصاص می‌دهد و برای همین است که در این سایت ۱ میلیارد ساعت از ویدئوها تنها در یک روز دیده می‌شوند.

در ایران این درگاه پس از اتفاقات سال ۸۸ فیلتر شد و این محدودیت تا به امروز ادامه داشت. در سال ۹۶ معاون دادستان کل کشور در مصاحبه‌ای علت فیلترینگ یوتیوب و توئیتر را «عدم تبعیت آن‌ها از قوانین کشور و جلوگیری از انتشار میلیون‌ها محتوای مجرمانه و سد کردن راه جاسوسی، نفوذ و تسلط بیگانگان بر فضای مجازی کشور» بیان کرده بود. اما جو حاکم اینگونه پیش نرفت‌ و در خرداد ماه سال گذشته اخباری در مورد باز شدن فیلتر این سایت برای بسیاری از کاربران ایرانی منتشر شد، اما هیچ مقام رسمی در مورد آن اظهار نظر نکرد و پس از چند روز این خبر به کلی رد شد. این در حالیست که یوتیوب ایران را تحریم کرده و هیچ کلیکی در ایران برای یوتیوبرها امتیازی به حساب نمی‌آید که البته فیلترشکن‌ها کار را برای کاربرهای داخلی راحت کردند. با این حال سه روز گذشته اخباری در مورد رفع فیلتر یوتیوب در خبرگزاری‌ها منتشر شد اما در روز ۳شنبه حجت الاسلام منتظری دادستان کل کشور در حاشیه مراسم معارفه دادستان نظامی تهران در جمع خبرنگاران علنا اعلام کرد که این سایت برای برخی اقشار شامل خبرنگاران،‌ اساتید ،دانشجویان و پزشکان با وی‌پی‌ان قانونی قابل دسترس است.

نیاز این قشر از جامعه به پژوهش و دسترسی به داده‌‌ها اولیه برای همه واضح است، اما آن‌چه این موضوع را عجیب‌تر می‌کند، ویژگی‌های این پلتفرم و موضع‌گیری‌های داخلی در مورد آن است، هافینگتون پست در سال ۲۰۱۷ در گزارشی از ارزیابی ۱۴۷۹ نفر در رده سنی ۱۴ تا ۲۴ سال در مورد تاثیر مثبت و منفی روانی پلتفرهای اجتماعی، ‌یوتیوب را سالم‌ترین پلتفرم موجود اعلام کرد و اینستاگرام را مضرترین آن. این داده ها نشان می دهد که نگرانی هایی که پیش از این برای فیلتر یوتیوب مطرح می شد، تایید شده نیست.  ضمنا نیازهایی که دانشجویان، اساتید و خبرنگاران قرار است با ‌مراجعه به یوتیوب مرتفع کنند، برای دیگر اقشار نیز وجود دارد.