برخی اقتصاددان‌ها نیز درباره اثرات منفی این نوع نابرابری بر جامعه و اقتصاد دیدگاه‌هایی مطرح کرده‌اند اما عده‌ای نیز هستند که معتقدند نابرابری درآمدی اثرات مثبت دارد. جان تامنی، سردبیر وبسایت ریل کلیر مارکتس جزء این گروه است. او به نکاتی در همین زمینه اشاره کرده است.

 

 

 

نابرابری حاصل اقتصاد آزاد مفید است

درباره نابرابری درآمدی اظهارنظرهای زیادی صورت گرفته است، درباره اینکه ثروتمند بودن عده ای و درآمد اندک بقیه مردم غیرمنصفانه است، درباره اینکه شکاف درآمدی بین ثروتمندها و طبقه متوسط، چه رسد به فقرا، بسیار عمیق است.

یک واقعیت درباره این نارضایتی وجود دارد و آن این است که این نارضایتی بجا نیست. نابرابری درآمدی در واقع مفید است البته اگر این نابرابری حاصل اقتصاد آزاد بازار محور باشد. زندگی ما این را ثابت می کند. هر اقتصاد از فعالیت میلیون ها نفر که درباره زندگی خود تصمیم می گیرند تشکیل شده است. آنها درباره شغل، میزان فعالیت، آن چه مایلند بخرند و .. تصمیم می‌گیرند و شما یکی از همین افراد هستید.

 

برابری اجباری به معنای فرصت های کمتر است

در کشوری مثل آمریکا شما آزاد هستید مسیری را که معتقدید بیشترین سازگاری را با استعدادتان دارد برای زندگی انتخاب کنید. آن استعداد ممکن است آموزش، موسیقی، کارآفرینی یا فعالیت در یک بانک باشد. این آزادی انتخاب به شما کمک می کند یک زندگی لذت بخش، هیجان انگیز و معنادار داشته باشید اما این آزادی همچنین نمونه‌ای از نابرابری است. انسان ها با هم متفاوت هستند. هر یک از ما استعداد، اهداف و گرایش‌های خاص خود را داریم و این بسیار خوب است زیرا در یک جامعه آزاد می توانیم به دنبال یافتن فرصت‌هایی باشیم که با توانایی های شخصی ما ناسازگار است و این عامل، وجه تمایز ما با دیگران است. اگر شما بفهمید در چه زمینه ای استعداد دارید و سخت کار کنید می توانید به موفقیت و ثروت برسید. اگر شما یک قهرمان ورزشی هستید مردم برای دیدن مسابقه شما بلیت می خرند و اگر یک سرمایه گذار متبحر هستید افرادی به شما پول می دهند تا سرمایه گذاری کنید. مادام که شما آزاد هستید سرنوشت خود را تعیین کنید فرصت دارید به حداکثر ظرفیت خود و موفقیت برسید. اما اگر کسی برای مثال یک کارمند دولت به شما بگوید نمی توانید هر هدفی که مایلید انتخاب کنید و سقفی وجود دارد که بالاتر از آن نمی‌توانید رشد کنید مسلما ناراضی خواهید بود. در این حالت احساس می کنید محدود شده اید. برابری اجباری به معنای فرصت های کمتر برای دنبال کردن اهدافی است که به رشد شما منجر می شود.

 

 درباره شکاف رو به رشد بین یک درصد ثروتمندترین ها و بقیه جامعه چه می توان گفت؟

پاسخ این سوال منفی است. اما چرا؟ در یک اقتصاد آزاد و بازار محور، ثروتمند شدن یک عده سبب می شود آنچه اکنون آنها از آن لذت می‌برند در آینده عامل رفاه و لذت بردن اکثریت جامعه شود. ثروتمندها خریدارانی هستند که اولین محصولات را تست می کنند. نخستین گوشی که شرکت موتورولا در سال ۱۹۸۳ ساخت به اندازه یک آجر بود، باتری آن نیم ساعت شارژ داشت، آنتن دهی آن بسیار ضعیف بود و نیز قیمت آن بسیار بالا یعنی حدود ۴ هزار دلار بود. اما اگر هیچکس آن آجر ۴ هزار دلاری را نمی خرید امروزه گوشی های ۴۰ دلاری در بازار وجود نداشت. در دهه ۱۹۶۰ قیمت یک رایانه بیش از یک میلیون دلار بود. امروزه به دلیل اثرگذاری میلیاردرهایی نظیر مایکل دل، ما به پیشرفته ترین رایانه ها با قیمت ۴۰۰ دلار دسترسی داریم. تلویزیون های مسطح و گران قیمت را که در دسترس مردم عادی نبودند به یاد دارید؟ در ابتدا تنها ثروتمندان قادر بودند آن را بخرند اما امروزه اتاق نشیمن خانه ها عملاً به سینمای خصوصی تبدیل شده است. بازار آزاد، کمیاب بودن را به وفور تبدیل می کند. آنچه زمانی تنها در دسترس عده ای محدود بود اکنون برای همه قابل دسترس است. نابرابری درآمدی یک نتیجه مهم آن حقیقت است. آیا ما باید از کسانی که ثروتمند شدند به این دلیل که  بیشتر از ما پول دارند خشمگین باشیم؟ یا باید از سیستم اقتصادی که به آنها امکان داده زندگی جامعه را غنی کنند ستایش کنیم؟ این ویژگی بازار آزاد یعنی نابرابری درآمدی ممکن است بسیار غیرعادلانه به نظر برسد اما با کمی تحقیق تصویر واقعی نمایان می شود.

 

نابرابری درآمدی سبب نوآوری و خلاقیت می شود

 نابرابری درآمدی سبب می شود آنچه زمانی کالایی گران قیمت و غیرقابل دسترس بود در اختیار همه قرار گیرد. این نابرابری به افراد خلاق برای دنبال کردن ایده های جدید انگیزه می‌دهد، بر آزادی‌های فردی می افزاید و پاداشی است برای سخت کوشی، استعداد و موفقیت. به طور خلاصه، نابرابری درآمدی نشان می دهد آزادی فردی، فرصت و نوآوری در اقتصاد آزاد وجود دارد. دو نکته پایانی: کلوب یک درصد ثروتمندترین ها، همواره از ورود اعضای جدید استقبال می کند و برای داشتن یک زندگی بسیار خوب حتما لازم نیست در این کلوب عضو باشید. آنچه بیش از هر چیز اهمیت دارد وجود افراد بسیار ثروتمند نیست.