فریب نفت؛ چگونه شعله های نفت، اقتصاد را به اتش می کشد؟

 

نفت، طلای سیاهی که میتواند بسوزد و عامل محرکی برای اقتصاد باشد و از یک سو میتواند اقتصاد را به آتش بکشد.

اقتصاد کشور ما اقتصاد نفتی میباشد ، عاملی که در این سال ها باعث تورم شده است و دولت به علت اطمینان به درامد های نفتی چند دهه است از بخش خصوصی و مزایای این بازوی اقتصادی در کشور چشم پوشیده است.

سال هاست که اقتصاد متکی بر نفت و دولتی بودن اقتصاد نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورهایی که اقتصادی شبیه به ما را تجربه کرده اند، باعث شده است که ساختار اقتصاد با مشکلات بسیاری مواجه شود. مثال مشهور آن ونزوئلا است؛ یکی از ثروت مند ترین کشور های نفتی آمریکای جنوبی که به خاطر اقتصاد نفتی با بحران های بسیاری مواجه شده تا حدی که امسال نتوانست بنزین مورد نیاز خودش را هم تامین کند.

بودجه نفتی یک اثر ذاتی بر تورم دارد، چرا که دلارهای نفتی، پایه پولی را متورم می کند و از آن طرف، به دولت این تصور را می دهد که تا بی نهایت بر مخارجش بیافزاید. مخارجی که در زمان افول درآمد نفتی، هم پابرجا می ماند و دولت به دلایل اقتصادسیاسی، قادر به حذف آنها نیست. در زمان کاهش درآمد نفتی، منبع دولت از چاه نفت، به چاپخانه بانک مرکزی تغییر مکان می دهد و موتور خلق پول و تورم، روشن می¬شود.

اقتصاد نفتی؛ بلای جان کشور

به عقیده بسیاری از کارشناسان اقتصادی، با آنکه تحریم اثرات بسیار سنگینی را بر مردم و اقتصاد وارد کرد اما به خوبی نقاط شکننده اقتصاد ما را نشان داد، نفت یکی از این گلوگاه هاست از این رو لزوم توجه کارشناسان اقتصادی و نفتی را برای جداکردن اقتصاد از این نعمت طبیعی را می طلبد. نعمتی که سال هاست به بلای جان اقتصاد ما بدل شده است.

در این میان نقش بخش خصوصی بسیار پررنگ است، بخشی که میتواند با اتکا به قواعد علم اقتصاد به اقتصاد ما شتاب دهد

دولت و بخش خصوصی در کنار هم

تجربه سایر کشورهای بدون اقتصاد نفتی که از نفت و سایر مزیت های طبیعی بی بهره بودند اما دولت با برداشتن موانع از پیش روی این صنایع نه تنها باعث تقویت این بخش شد بلکه رشد اقتصادی را بی نیاز از نفت کرد

انرژی اساسا ریل و زیرساخت اقتصاد است و مولفه‌ بسیار مهمی در اقتصاد جهانی و در کشور ماست، اما تغییر نگاه به سبدهای انرژِی و جایگزین شدن سایر انرژی های پاک و همچنین پیشرفت روز افزون تکنولوژی باعث شده که اقتصاد ها از نفت بیشتر فاصله بگیرند

از این رو دولت برای نجات اقتصاد از چاه نفتی، باید به بخش خصوصی اطمینان کند، این اطمینان با حذف نهادهای دست و پاگیر، آزادسازی قیمت ها و در مراحل بعدی حذف سوبسید، حاصل می شود؛ این سیاست قطعا در ابتدا با موانع سخت و مخالف نهادهای ذی نفع مواجه می شود، اما در صورت اجرا، می تواند اقتصاد ایران را مستقل از نفت کند.