یک متحد دردسرساز دیگر؛ قاهره هم به صف خائین به واشنگتن پیوست؟

به گزارش اکوایران، مقامات آمریکایی و مصری گفتند که مصر درخواست‌های ایالات متحده برای بستن حریم هوایی خود به روی پروازهای نظامی روسیه را نادیده گرفته و به این صورت توانایی واشنگتن برای مسدود کردن تدارکات مسکو را قبل از حمله متقابل اوکراین به چالش کشیده‌اند.

بنابر گزارش وال‌استریت‌ژورنال، آمریکا و اوکراین سال گذشته پس از حمله روسیه به اوکراین، کشورهایی از جمله ترکیه، اردن و عراق را متقاعد کردند تا دسترسی حداقل برخی از هواپیماهای نظامی روسیه را به حریم هواییشان قطع کنند و هواپیماهای مسکو را برای رسیدن به پایگاه‌های استراتژیک خود در سوریه، وادار به پیمودن 3000 کیلومتر بیش‌تر کنند.

اما آسمان مصر به روی هواپیماهای روسی گشوده است و این مسئله مسیری پرپیچ و خم اما مطمئن را برای پروازهای سوریه فراهم می‌کند، جایی که نیروهای پوتین در سال‌های اخیر در جنگ داخلی به رئیس جمهور بشار اسد کمک کرده‌اند. مقامات آمریکایی می‌گویند روسیه از این پروازها برای انتقال سلاح به مناطق اشغال‌شده اوکراین از سوریه استفاده می‌کند.

درخواست بی‌نتیجه آمریکا

مقامات ایالات متحده و مصر به وال‌استریت‌ ژورنال گفته‌اند که چندین مقام آمریکایی در ماه‌های فوریه و مارس از قاهره خواسته‌اند تا حریم هوایی خود را به روی ارتش روسیه ببندد -اقدامی که عملاً دسترسی هوایی به سوریه را مسدود می‌کند. این مقامات گفتند مصر به این درخواست پاسخ نداده و هم‌چنان به پروازهای روسیه اجازه عبور از حریم هوایی‌اش را می‌دهد.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره درخواست مقامات آمریکایی از مصر گفت: «ما از اظهار نظر در مورد گفتگوهای دیپلماتیک خصوصی خودداری می کنیم.» وزارت خارجه مصر به درخواست برای اظهار نظر پاسخ نداد.

در حالی که کشورهای دیگری مانند عربستان سعودی نیز به روسیه اجازه داده‌اند که از حریم هوایی‌شان استفاده کند، نقش مصر به دلیل قرار گرفتن آن در نقطه اتصال استراتژیکی که آفریقا و آسیا را به هم متصل می‌کند، حیاتی است. حریم هوایی این کشور هم‌چنین با یونان، یکی از اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی که پروازهای روسیه را مسدود کرده، هم مرز است.

افزایش ترافیک هوایی نظامی

به گفته مقامات آمریکایی و بر اساس سوابق پروازها، ارتش روسیه در هفته‌های اخیر هواپیماهای بیش‌تری را بر فراز حریم هوایی مصر به سوریه فرستاده است. این پایگاه‌ها در میان تنها تأسیسات نظامی دائمی روسیه در خارج از اتحاد جماهیر شوروی سابق هستند و به عنوان پایانه ترانزیتی برای پرواز به آفریقا، دریای کارائیب و فراتر از آن عمل می‌کنند.

بر اساس سوابق پروازها، حداقل هفت پرواز نظامی روسیه در طی دو هفته در اواخر آوریل و اوایل ماه مه به سوریه و از سوریه پرواز کرده‌اند. هم‌چنین در ماه آوریل، حداقل دو پرواز توسط یک هواپیمای باربری غول پیکر آنتونف An-124  از جنوب روسیه به سوریه و سپس بازگشت به منطقه جنوب دریای سیاه روسیه، نزدیک شبه جزیره اشغالی کریمه اوکراین، انجام شده است. این آنتونف‌ها برای حمل وسایل نقلیه و حتی تانک به اندازه کافی بزرگ است.

اقدامات ترکیه، عراق و اردن برای جلوگیری از برخی پروازهای روسیه حدود 3000 کیلومتر به این سفر اضافه می‌کند که بر اساس سوابق پروازی، دریای خزر، سپس ایران، عربستان سعودی، مصر و در نهایت دریای مدیترانه را طی می‌کند تا به پایگاه‌های نظامی روسیه در سوریه برسد. از طریق مسیر جدید بیش از شش ساعت طول می‌کشد تا هواپیماهای روسی از جنوب روسیه به سوریه پرواز کنند، در حالی که کوتاه‌ترین مسیر ممکن کم‌تر از دو ساعت زمان می‌برد.

به گفته تحلیل‌گران نظامی، روسیه دارای ذخایر مهمات، وسایل نقلیه پیاده نظام، پدافند هوایی، قطعات یدکی و پرسنل در سوریه است که می‌تواند در جنگ اوکراین مورد استفاده قرار گیرد.

گزینه دریایی وجود ندارد

روسیه هم‌چنین در عملیات‌های دریایی خود در منطقه محدود شده است. ترکیه در سال گذشته -با استناد به حقوق خود بر اساس معاهده‌ای بین‌المللی- از ورود کشتی‌های جنگی بیش‌تر روسیه به دریای سیاه از طریق تنگه بسفر ممانعت کرد و این مانع توانایی مسکو برای چرخش کشتی‌ها و سلاح‌های جدید مورد نیاز برای حمله به اوکراین شده است.

سامانه‌های موشکی پدافند هوایی از یک هواپیمای باری روسی در یک پایگاه هوایی در سوریه تخلیه می‌شوند.

سال گذشته، مقامات اوکراینی روسیه را متهم کردند که از یک کشتی باری تجاری برای انتقال سامانه موشکی پدافند هوایی اس-300 از سوریه به روسیه از طریق تنگه‌های ترکیه استفاده کرده است و از خلأ موجود در کنوانسیون مونترو سوء استفاده می‌کند -معاهده‌ای که بر استفاده از این آبراه استراتژیک حاکم است. ترکیه سال گذشته این نقطه دسترسی استراتژیک به دریای سیاه را به روی کشتی‌های جنگی روسیه بست.

یوروک ایسیک، رئیس دیدبان بسفر، یک شرکت مشاوره که بر ترافیک دریایی و هوایی در منطقه نظارت دارد، گفت: «افزایش ترافیک هوایی اهمیت بستن تنگه‌های ترکیه را نشان می‌دهد. روس‌ها مجبورند همه چیز را با هواپیما حمل کنند. این نشان می‌دهد که آن‌ها چیزهای ارزشمندی را حمل می‌کنند که نمی‌خواهند ترک‌ها  حتی به طور اتفاقی آن‌ها را ببینند».

متحد دردسرساز

مصر دومین دریافت‌کننده بزرگ کمک‌های نظامی ایالات متحده در جهان است که سالانه حدود 1.3 میلیارد دلار از واشنگتن دریافت می‌کند، اما قاهره اغلب یک متحد دردسرساز بوده است. دولت رئیس جمهور عبدالفتاح السیسی، ژنرال سابق که در یک کودتای مرگ‌بار نظامی در سال 2013 به قدرت رسید، شهروندان آمریکایی را زندانی کرده و از یک رهبر شبه نظامی مورد حمایت روسیه که جنگ داخلی 14 ماهه‌ای را در سال 2019 در لیبی آغاز کرد، حمایت کرده است.

سیسی روابط گرمی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه دارد که در سفر به قاهره در سال 2015، یک اسلحه کلاشینکف را به نشانه دوستی به رهبر مصر هدیه کرد

واشنگتن‌پست با استناد به اسناد افشاشده اطلاعاتی ایالات‌متحده که در شبکه اجتماعی دیسکورد منتشر شد، در ماه آوریل گزارش داد که مصر طرح تامین تسلیحات به روسیه را کنار گذاشته و در عوض تصمیم به ارائه مهمات توپخانه به اوکراین گرفته است. مقامات آمریکایی گفتند که طرح فروش تسلیحات به روسیه هرگز محقق نشد، در حالی که وزارت خارجه مصر گفت این کشور در جنگ اوکراین همچنان بی طرف باقی مانده است.

یکی از مقامات آمریکایی گفت که درخواست از مصر برای بستن حریم هوایی خود به روی روسیه در جریان بحث‌های بین سازمانی همزمان با موضوع ارائه تسلیحات و مهمات به روسیه و اوکراین مطرح شد.

لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در جریان بازدید از قاهره در ماه مارس، از مصر خواسته است که تعداد بیشتری از گلوله‌های توپخانه 155 میلی متری و تجهیزات متعلق به دوران شوروی خود را برای کمک به تلاش‌های ایالات متحده برای حمایت از اوکراین فراهم کند.