به گزارش اکو ایران، نقدینگی مهم‌ترین متغیر پولی اثرگذار بر تورم است. به تمام پول در جریان که به صورت سکه و اسکناس یا در حساب‌های جاری بانکی نگهداری می‌شود نقدینگی گفته می‌شود. رشد نقدینگی به معنای رشد پول در جریان است که در صورتی که با رشد تولید همراه نباشد تورم‌زا خواهد بود.

 آخرین آمار این متغیر پولی مربوط به اسفند 1402 است که نشان می‌دهد حجم نقدینگی تا پایان این ماه به هفت هزار و 781 هزار میلیارد تومان رسیده است. نرخ رشد نقطه به نقطه این متغیر یعنی تغییرات آن در این ماه نسبت به بهمن سال 1401 نیز برابر با 24.3 درصد بوده که کمترین میزان نرخ رشد در پایان سال از سال 1398 بوده است.  

 در این گزارش بررسی شده که نقدینگی در سناریوهای مختلف تا پایان سال 1403 به چه میزان رشد خواهد رسید. به این منظور سه حالت در نظر گرفته شده است. سناریوی اول با میانگین نرخ رشد ماهانه سال 1402 رشد کند، در سناریوی دوم رشد با میانگین نرخ رشد ماهانه یک دهه اخیر و سناریوی سوم رشد با میانگین نرخ رشد ماهانه دولت رئیسی باشد. این گزارش نشان می‌دهد که بهترین حالت ادامه رشد نقدینگی با میانگین رشد سال 1402 است که در این حالت نرخ رشد نقطه به نقطه در پایان سال به 24.4 درصد خواهد رسید و بدترین حالت، ادامه رشد آن با نرخ رشد دولت رئیسی است که در این حالت رشد نقطه به نقطه در پایان سال به 31.1 درصد خواهد رسید.

سناریوی اول: ادامه رشد نقدینگی با متوسط نرخ رشد ماهانه نقدینگی در سال 1402

 متوسط نرخ رشد ماهانه نقدینگی در سال 1402 برابر با 1.8 درصد بوده است. به عبارت دیگر حجم پول در جریان کشور در هر ماه نسبت به ماه قبل به طور متوسط 1.8 درصد بیشتر شده است.

 یک سناریو برای رشد نقدینگی در سال جدید نیز این است که حجم نقدینگی با همین نرخ رشد ماهانه سال گذشته افزایش یابد. در این صورت حجم نقدینگی به بالغ بر 9 هزار و 803 هزا میلیارد تومان خواهد رسید و در پایان سال 1403 حجم نقدینگی یک هزار و 922 هزار میلیارد تومان بیش از ابتدای سال خواهد بود. همچنین در این حالت نرخ رشد نقطه به نقطه نقدینگی در پایان 1403 به 24.4 درصد خواهد رسید.

 اما یک حالت دیگر این است که نقدینگی در سال جدید با متوسط نرخ رشد ماهانه یک دهه اخیر انباشته شود.

030127

سناریوی دوم: ادامه رشد نقدینگی با متوسط نرخ رشد ماهانه یک دهه اخیر

 متوسط نرخ رشد ماهانه نقدینگی در یک دهه اخیر یعنی از ابتدای سال 1393 تا پایان سال 1402 برابر با 2.1 درصد بوده است.

 اگر این متغیر پولی در سال 1403 نیز با همین نرخ به رشد ماهانه خود ادامه دهد، حجم آن در پایان این سال برابر با 10 هزار و 135 هزار میلیارد تومان خواهد شد. در این صورت نرخ رشد نقدینگی در اسفندماه به 28.6 درصد خواهد رسید و در هر ماه به طور متوسط 2 هزار و 255 هزار میلیارد تومان به حجم آن افزوده می‌شود.

 بنابراین می‌توان گفت این سناریو در مقایسه با سناریوی اول، حالت بدتری را رقم خواهد زد، زیرا حجم نقدینگی بیشتر خواهد شد که این موضوع تورم بیشتر را در پی خواهد داشت.

 اما یک سناریوی دیگر نیز می‌توان متصور شد و آن ادامه رشد نقدینگی با متوسط نرخ رشد ماهانه دولت سیزدهم است.

سناریوی سوم: ادامه رشد نقدینگی با متوسط نرخ رشد ماهانه دولت رئیسی

 با روی کار آمدن دولت سیزدهم، بانک مرکزی سیاست‌های ویژه‌ای را برای کنترل رشد نقدینگی در دستور کار قرار داد. این نهاد حاکمیتی پولی با کنترل ترازنامه بانک‌ها و موسسات اعتباری موفق شد از سرعت رشد این متغیر تورم‌ساز بکاهد. به طوری که در پایان سال 1402 نرخ رشد نقطه به نقطه نقدینگی به 24.3 درصد رسید که کمترین نرخ رشد سالانه از سال 1398 است.

 با توجه به ادامه این دولت در سال 1403 حالت دیگری که برای رشد نقدینگی می‌توان فرض کرد این است که این متغیر پولی با متوسط نرخ رشد ماهانه دولت سیزدهم رشد کند و به حجم آن افزوده شود.

 در این صورت حجم نقدینگی در پایان اسفند 1403 به 10 هزار و 332 هزار میلیارد تومان خواهد رسید که نسبت به نقطه آغاز این سال 2 هزار و 451 هزار میلیارد تومان بیشتر خواهد بود. همچنین نرخ رشد نقطه به نقطه آن نیز در پایان اسفند برابر با 31.1 درصد خواهد شد.

 بنابراین می‌توان گفت اگر این سناریو رخ دهد، نقدینگی نسبت به دو سناریوی دیگر با رشد بیشتری مواجه خواهد شد و بنابراین تبعات تورمی بیشتری نیز در پی خواهد داشت.