به گزارش اکوایران، سالی که با مسیر هموار پیشروی اقتصاد جهانی، کاهش تورم و ناپدید شدن تدریجی اثرات همه‌گیری کووید-19 آغاز شد، در حالی دارد به پایان می‌رسد که یک طوفان رو به گسترش از اختلال در تجارت دریایی به وجود آمده و دو کانال بزرگ اقیانوس به اقیانوس تجارت دریایی را با مشکل مواجه کرده است.

به نوشته بلومبرگ، حوثی‌ها در حمایت از فلسطین، کشتی‌های کانتینری را که از نزدیکی سواحل یمن رد می‌شوند و قصد دارند از کانال سوئز مصر عبور کنند، هدف حمله قرار می‌دهند. حدود 11 هزار کیلومتر به سمت غرب، یکی دیگر از آبراه‌های کلیدی جهان در پاناما به شدت تحت تأثیر خشکسالی قرار گرفته است. اختلال در دو گذرگاه آبی مهم که 20 درصد از تجارت جهانی را شامل می‌شوند، باعث انحراف گسترده ناوگان تجاری جهانی، افزایش هزینه‌های حمل‌و‌نقل و رشد سهام شرکت‌های کشتی‌رانی شده است.

تاکنون حدود 180 کشتی کانتینری از ورود به دریای سرخ امتناع کرده‌اند و مسیر خود را به سمت قاره آفریقا تغییر داده‌اند یا اینکه منتظر هستند دستور ورود به دریای سرخ یا تغییر مسیر برای آن‌ها صادر شود.

صدها کشتی دیگر نیز تقریبا مطمئن هستند که نباید از دریای سرخ عبور کنند،‌ مگر اینکه قدرت‌های غربی تضمین دهند که اتفاقی برای این کشتی‌ها رخ نخواهد داد. همچنین پایین آمدن قابل توجه سطح آب در کانال پاناما باعث شده تعداد کمتری کشتی بتوانند از این آبراه مهم عبور کنند.

در واقع این دو اتفاق باعث شده کشتی‌هایی که طیف وسیعی از کالاها - از اسباب‌بازی و قطعات خودرو گرفته تا سوخت، گاز و نفت خام - را حمل می‌کنند، مجبور به تغییر مسیر و انتخاب راه‌های طولانی‌تر شوند و همین امر، آن‌ها را با مشکلاتی مواجه کرده است.

در کوتاه‌مدت، این مشکلات می‌تواند باعث افزایش هزینه‌ها، تأخیرهای چند هفته‌ای و افزایش قیمت برخی کالاها شود. این موضوع همچنین شرکت‌هایی را که به برنامه‌های دریایی قابل پیش‌بینی متکی هستند، دچار مشکل می‌کند.

در هفته گذشته، هزینه حمل کالاها از آسیا به اروپای شمالی در کانتینرهای 40 فوتی با جهش 16 درصدی همراه شد و میزان کلی افزایش این هزینه‌ها در ماه جاری میلادی به 41 درصد رسید. به همین ترتیب، صورت‌حساب‌های حمل‌ونقل سوخت در حال افزایش است و برخی شرکت‌های بزرگ نفتی و نفت‌کش‌ها می‌گویند که از دریای سرخ جنوبی اجتناب خواهند کرد.

تأثیرات منفی بالقوه این اتفاقات یک یادآوری دردناک از این موضوع است که تجارت جهانی در برابر اتفاقاتی مانند یک ویروس کشنده یا گیر کردن یک کشتی در یک آبراه مهم تجاری، آسیب‌پذیر است.

این بار،‌ مقصر اختلال در تجارت جهانی این موارد هستند؛ کمبود بارندگی در آمریکای مرکزی،‌ دو جنگ منطقه‌ای و پرواز پهپادها در دریای سرخ.

تمام کشتی‌هایی که از کانال سوئز منحرف می‌شوند و آن‌هایی که پیش از ورود به دریای سرخ توقف می‌‎کنند، حداقل یک یا دو هفته برای ورود به بنادر تأخیر خواهند داشت. این اتفاق در یکی از شلوغ‌ترین زمان‌های سال برای صادرات از چین و ذخیره مجدد کالاها رخ داده که خرده‌فروشان بعد از تعطیلات و قبل از تعطیلی کارخانه‌های چینی برای تعطیلات سال نو قمری در فوریه انجام می‌دهند.

از آنجایی که بانک‌های مرکزی افزایش نرخ بهره را برای مبارزه با تورم در نظر می‌گیرند، به دلیل عوامل مختلف، عدم اطمینان وجود دارد. شرکت‌ها در ایالات متحده و اروپا اخیرا موجودی‌های خود را تثبیت کرده‌اند و آن‌ها را به سطح عادی بازگردانده‌اند. با این حال، چشم‌انداز نابسامان ژئوپولیتیکی، برنامه‌ریزی مطمئن برای تقاضای آینده در سال 2024 را برای این شرکت‌ها دشوار می‌سازد.

گزینه‌های حمل‌و‌نقل هوایی

شرکت‌های کشتی‌رانی که گزینه‌های دیگر را بررسی می‌کنند، در حال بازگشت به سفرها در نیمکره جنوبی هستند که در قرن‌های قبل از ساخت دو میانبر بین قدرت‌های صادراتی آسیا و کشورهای صنعتی توسعه‌یافته آمریکای شمالی و اروپا رایج بودند.

یکی از مدیران شرکت‌های اصلی لجستیکی به بلومبرگ اعلام کرده از صاحبان کشتی‌ها خواسته می‌شود که برای اجتناب از هر دو کانال، راه‌های جایگزین را در نظر بگیرند، از جمله حمل‌ونقل هوایی.

شرکت آمریکایی «ابرکرومبی اند فچ» که در زمینه تولید پوشاک فعالیت دارد، اعلام کرده که قصد دارد از حمل‌ونقل هوایی استفاده کند. شرکت بریتانیایی تولیدکننده تخت‌خواب و تشک به نام «باتن اند اسپرانگ» که بخشی از مواد مورد نیاز خود را از چین و هند تهیه می‌کند،‌ انتظار دارد که این بحران باعث اختلال روند فعالیتش شود.

ظرفیت کمتر

طبق تخمین‌ها، کشورهایی که اکنون مجبورند از مسیر آفریقا و دماغه امید نیک سفرهای خود را انجام دهند، حدود 60 روز طول می‌کشد از چین به اروپا برسند. پیش از تنش‌ها در دریای سرخ،‌ عبور کشتی‌ها از کانال سوئز این مسیر را به 40 روز کاهش می‌داد. همچنین هزینه‌ها به دلیل مسافت طولانی‌تر تا چهار برابر افزایش پیدا می‌کند و افزایش هزینه‌های مربوط به حمل بار از آسیا به سواحل شرقی آمریکا احتمالا بالاتر خواهد بود.

انتقال هوایی کالاها از چین به اروپا 48 ساعت طول می‌کشد، اما هزینه انتقال هوایی برای بسیاری از شرکت‌ها گران است، بویژه شرکت‌هایی که کالاهای سنگین‌تر و کم‌‌ارزش‌تر را جابه‌جا می‌کنند. به طور معمول، راه‌آهن یک گزینه بود؛ عبور از چین، روسیه و در نهایت رسیدن به اروپا طی یک سفر تقریبا دو هفته‌ای. اما حمله روسیه به اوکراین بسیاری از این مسیرها را بسته است.

روند کند حل مشکلات

حل‌‎وفصل بحران کانال سوئز یا پاناما در چند روز آینده محتمل به نظر نمی‌رسد. حوثی‌ها احتمالا علی‌رغم اقدام آمریکا برای تشکیل یک نیروی دریایی بین‌المللی برای حفاظت از تجارت دریایی از طریق دریای سرخ، به هدف قرار دادن کشتی‌ها ادامه دهند. بحران کانال پاناما مربوط به آب‌وهوا است و به نظر می‌رسد حداقل تا فوریه ادامه یابد.

مشکل ماندگار

در تجزیه و تحلیل بلومبرگ اکونومیکس، نتیجه مورد انتظار یک اثر محدود بر اقتصاد جهانی است زیرا صنعت کشتی‌رانی احتمالا طی چند هفته ظرفیت خود را تنظیم می‌کند. «مِیوا کازین»، اقتصاددان ارشد بلومبرگ، اشاره کرد که نرخ حمل‌و‌نقل بخش کوچکی از قیمت کلی مصرف‌کننده را تشکیل می‌دهد. بنابراین، تأثیر باید محدود شود مگر اینکه اختلالات تجاری برای مدت طولانی ادامه داشته باشد. علاوه بر این، در نظر گرفتن مسیرهای جایگزین، مانند کشتی‌رانی در اطراف آفریقا، مشکلات خاص خود را دارد، از جمله آب‌وهوای غیرقابل پیش‌بینی آن منطقه.