به گزارش اکوایران، با تشدید تنش‌ها بین آذربایجان و ارمنستان و تنها دو هفته پس از آنکه حمله آذربایجان به قره‌باغ باعث شد بیش از ۱۰۰ هزار ارمنی‌تبار این منطقه را تخلیه کند، صنایع هوافضای اسرائیل (IAI) و آژانس فضایی آذربایجان (Azercosmos) در روز سه‌شنبه توافقنامه‌ای را برای فروش دو ماهواره شناسایی ساخت اسرائیل برای برنامه ماهواره‌ای Azersky-2 را امضا کردند.

به نوشته المانیتور، تصویر منتشرشده در پلتفرم اکس (توییتر سابق) نشان می‌دهد که بوز لِوی، مدیر عامل IAI و صمدالدین اسدوف، رئیس Azercosmos در حال امضای این توافق‌نامه هستند. این قرارداد که آوریل گذشته اعلام شد، در روز سه‌شنبه در چارچوب هفتاد و چهارمین کنگره بین‌المللی فضانوردی که در باکو برگزار شد، امضا شد.

اگرچه روابط دفاعی اسرائیل و آذربایجان محتاطانه باقی مانده است، به گفته مؤسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم، اکثر واردات تسلیحات آذربایجان از اسرائیل انجام می‌شود. در بیانیه‌ای که توسط IAI منتشر شد، آمده است: «این دو سازمان توافق‌نامه همکاری برای فروش دو ماهواره الکترواپتیکی چندطیفی پیشرفته IAI را امضا کردند.»

در بیانیه‌ای که از سوی وزارت توسعه دیجیتال و حمل‌ونقل آذربایجان منتشر شد، آمده است: «طبق قرارداد، دو ماهواره در چارچوب برنامه Azersky-2 ساخته می‌شوند که ماهواره‌های رصد زمین از راه دور با حس‌گرهای الکترواپتیکی با وضوح بالا هستند». IAI اولین ماهواره خوشه ماهواره‌ای را با حضور کارشناسان آذربایجان طراحی، مونتاژ، ادغام و آزمایش خواهد کرد.

در بیانیه آذربایجان خاطرنشان شد که کارشناسان اسرائیلی همچنین از Azercosmos در طراحی یک مرکز جدید توسعه ماهواره‌ای در آذربایجان، حمایت خواهند کرد. IAI جزئیاتی در مورد مدل‌های ماهواره‌های فروخته‌شده به آذربایجان ارائه نکرد. همچنین مشخص نیست که آیا این ماهواره‌ها در اسرائیل ساخته می‌شوند یا در آذربایجان، هرچند بیانیه باکو نشان می‌دهد که حداقل بخشی از فرآیند تولید در آذربایجان انجام خواهد شد.

اسرائیل و آذربایجان روابط نزدیکی در زمینه امنیت، انرژی، زیرساخت‌ها و کشاورزی هوشمند دارند. آذربایجان به دلیل موقعیت استراتژیک خود در همسایگی ایران برای اسرائیل اهمیت ویژه‌ای دارد. آذربایجان همچنین تأمین‌کننده عمده نفت اسرائیل است و در سال ۲۰۲۲، بیش از ۲ میلیون تن به اسرائیل صادر کرد که تقریباً ۴۰ درصد از مصرف نفت اسرائیل در آن سال را تشکیل می‌داد.

گزارش‌ها در طول سال‌ها ادعا کرده‌اند که اسرائیل به آذربایجان تسلیحات صادر می‌کند، اگرچه اسرائیل همیشه از تأیید رسمی آن خودداری کرده است. یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل در جریان سفر خود به باکو در ژوئن گذشته گفت: «ما در مورد همکاری‌های مهم در زمینه‌های امنیتی، اطلاعاتی و صنعتی گفتگو کردیم. این سفر روابط استراتژیک را تقویت می‌کند و همکاری‌ها را از بسیاری جهات تعمیق می‌بخشد».

در مارس سال گذشته، آذربایجان سفارت خود در اسرائیل را افتتاح کرد. یک ماه بعد، الی کوهن، وزیر خارجه اسرائیل از باکو بازدید کرد و بر تلاش‌های دوجانبه برای تعمیق امنیت و اتحاد استراتژیک بین اسرائیل و آذربایجان تأکید کرد. کوهن در مصاحبه‌ای با روزنامه تایمز اسرائیل تأیید کرد که IAI دو ماهواره را با هزینه ۱۲۰ میلیون دلار برای آذربایجان تأمین خواهد کرد.

عیتا مک، وکیل اسرائیلی و فعال حقوق بشر که کارشناس صادرات تسلیحات اسرائیل است، به المانیتور گفت که مقامات اسرائیلی صادرات امنیتی به آذربایجان را محدود نمی‌کنند. این بدان معناست که مقامات اسرائیل اجازه صادرات فناوری‌های حساس به آذربایجان را می‌دهند. او گفت که مشخص نیست ماهواره‌هایی که اکنون به آذربایجان فروخته می‌شوند برای استفاده غیرنظامی هستند یا نظامی؛ اگرچه به طور کلی، فناوری‌های ماهواره‌ای کاربردی دوگانه دارند.