به گزارش اکوایران، به نظر می‌رسد الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهوری بلاروس، مشتاق است تا نقش خود در مقابله با شورش اخیر واگنر را برجسته‌تر کند. لوکاشنکا در سخنرانی 27 ژوئن، درست چند روز پس از پایان ناگهانی شورش این گروه، گزارش مفصل و بسیار متملقانه ای از مذاکراتش با یوگنی پریگوژین، رهبر واگنر ایراد و بدین طریق تصویری قدرتمند از رهبری‌اش ترسیم کرد؛ تصویری که در تضاد با کامل با تصویری بود که از پوتین ترسیم شد.

تلاش برای احیای اعتبار از دست رفته

به نوشته شورای آتلانتیک، سخنرانی لوکاشنکا نخستین اقدام جسورانه رهبری بود که حیات سیاسی اش را بعد از موج اعتراض های دموکراسی خواهانه بلاروس در نیمه دوم سال 2020 که به واسطه دخالت روسیه پایان یافت، مدیون پوتین است. واضح است که لوکاشنکو احساس شجاعت می کند. امروز در شرایطی که پوتین ظاهرا در موضع ضعف قرار دارد، ماجرای واگنرفرصتی شد برای لوکاشنکو تا اعتبارش را به عنوان  رهبری با درایت و مذاکره کننده ای موفق به رخ بکشد.

بلاروس بهشت چهره های بدنام کرملین

نسخه لوکاشنکو با لحاظ کردن تحولات روسیه مناسب است اما ممکن است دقیق نباشد. در واقع، او به احتمال زیاد به عنوان یک پیام رسان برای پوتین خدمت کرده است. چرا که رییس جمهوری روسیه دلایل خوبی برای اجتناب از هر گونه گفت‌وگوی مستقیم با رهبر شورشیان پریگوژین داشت؛ همان هایی که او آنها را رسما خائن معرفی کرده است. علاوه بر این تصادفی نیست که دیمیتری پسکوف، سخنگوی پوتین به جای لوکاشنکو، خبر استقرار پریگوژین به بلاروس را اعلام کرد. این موضع گیری ها، بلاروس را به سان کشوری دست نشانده روسیه که محل تبعید اعضای بدنام نخبگان کرملین است، تقویت کرده است. در واقع، خود پوتین از این هم فراتر رفت و به هزاران سرباز واگنر که در شورش شرکت داشتند پیشنهاد داد در صورت تمایل به بلاروس نقل مکان کنند.

هنوز مشخص نیست که چه تعداد از اعضای واگنر دعوت پوتین را می پذیرند و به بلاروس می روند. در حال حاضر، لوکاشنکو مدعی است که به واگنر پیشنهاد استفاده از یک پایگاه نظامی متروکه را داده است. او اشاره کرده است که نیروهای واگنر ممکن است به واسطه ظرفیت آموزشی‌شان در ارتش این کشور خدمت کنند. او همچنین عملکرد واگنر در اوکراین را ستوده و از آنها به عنوان آماده‌ترین واحد در ارتش روسیه یاد کرده است.

بهانه ای برای تعمیق شکاف ها

با این حال، بسیاری از مردم بلاروس شور و شوق لوکاشنکو را ندارند و نگران این هستند که با ورود احتمالی شورشیان واگنر، این کشور درگیر پس لرزه‌های تحولات روسیه کند. از آغاز حمله روسیه به اوکراین در فوریه 2022 ، تحقیقات نشان می‌دهد که اکثریت قریب به اتفاق مردم بلاروس‌ با هرگونه دخالت در جنگ مخالف هستند. کارگران راه‌آهن بلاروس و سایر فعالان در حرکت سربازان و تجهیزات نظامی روسیه در سراسر کشور خرابکاری کرده‌اند، در حالی که داوطلبان ارتش بلاروس به نبرد علیه روسیه در داخل اوکراین پیوسته‌اند.

نگرانی از پس لرزه های شورش در مسکو

امروز رسانه ای شدن اخباری دال بر این که بلاروس ممکن است به محل تبعید تعداد زیادی از جنگجویان واگنر تبدیل شود، مطمئنا نگرانی های حاکم در مورد نقش این کشور به عنوان یک شریک کوچک در حمله متزلزل روسیه به اوکراین را عمیق تر کند. لوکاشنکو به پوتین اجازه داد تا از بلاروس به عنوان سکوی پرشی جهت تصرف کی‌یف در مراحل اولیه جنگ در اوایل سال 2022 استفاده کند. او همچنان تجهیزات نظامی و مهمات روسیه را تامین می‌کند و در عین حال به نیروهای روسی اجازه می‌دهد در پایگاه های بلاروس آموزش ببینند. اخیرا گزارش شده است که بلاروس روند دریافت تسلیحات هسته‌ای روسیه را نیز آغاز کرده است.

تحویل تسلیحات هسته‌ای روسیه و پیشنهاد میزبانی از نیروهای واگنر نشان از اهمیت بلاروس در استراتژی منطقه‌ای پوتین دارد. ادامه حضور لوکاشنکا در مینسک گزینه هایی را در اختیار مسکو برای رویارویی با غرب قرار می دهد و کرملین را قادر می‌سازد تا نفوذ خود را در گسترش دهد. به نظر می‌رسد که این وضعیت برای لوکاشنکا مناسب است، زیرا می‌داند که کرملین بعید است تا او را به این راحتی به حال خود رها کند.

بازی با حاصل جمع صفر

چشم انداز بلاروس چندان امیدوارکننده نیست. اگر تعداد زیادی از نیروهای واگنر وارد کشور شوند، این امر به طور چشمگیری حضور نظامی کلی روسیه را افزایش می‌دهد و گمانه‌زنی‌ها را در مورد حمله احتمالی جدید روسیه از خاک بلاروس برای تصرف پایتخت اوکراین به راه می‌اندازد. این امر اوکراین را وادار می‌کند تا دفاع خود را در امتداد مرز شمالی کشور تقویت کرده و به شکلی بالقوه بلاروس را به یک هدف تبدیل کند. استقرار واحدهای واگنر در بلاروس همچنین باعث به صدا درآمدن زنگ خطر در کشورهای عضو اتحادیه اروپا و ناتو مانند لهستان، فنلاند، لیتوانی، لتونی و استونی خواهد شد. بسیاری از این کشورها تاکنون اقداماتی را برای افزایش امنیت مرزی با بلاروس انجام داده‌اند. با این همه ورود موفق‌ترین و جنگ‌زده‌ترین واحدهای نظامی روسیه به این کشور احتمالاً منجر به پرده آهنین جدید و انزوای بیشتر جمعیت بلاروس از همسایگان اروپایی خواهد شد.

استفاده از شورشی ها برای بقا

به احتمال زیاد، لوکاشنکو در تصمیم گیری برای استفاده از بلاروس به عنوان محل تبعید برای نیروهای شورشی واگنر حرف چندانی ندارد در عین حال، او ممکن است این نیروها را وسیله‌ای برای محافظت از خود در برابر هر گونه مخالفت داخلی بداند. لوکاشنکو همچنان در برابر اعتراضات گسترده که در سال 2020 کشور را فرا گرفت، آسیب پذیر است و به خوبی می‌داند که تصمیم او برای دخالت بلاروس در حمله روسیه به اوکراین عمیقاً منفور است. حضور هزاران جنگجوی واگنر ممکن است او را در برابر هرگونه اقدامی مبنی بر سرنگونی بیمه کند.