به گزارش اکوایران، چهارشنبه هفته گذشته یک روز بحرانی‌ برای مدارس، مراکز درمانی و اورژانس تهران ثبت شد و در کنار چندین مدرسه پایتخت، چند شهر دیگر از جمله اردبیل و کرمانشاه نیز درگیر مسمومیت‌های سریالی اخیر شدند.

حدود 200 نفر از دانش‌آموزان و معلمان مدارس غرب و شرق تهران به مراکز درمانی منتقل شدند که تعدادی از آنها در آی‌سی‌یو بستری و تعدادی هم مرخص شدند.

مداح‌فیاض - پزشک اورژانس بیمارستان فیاض‌بخش - روز چهارشنبه تعداد زیادی از دانش‌آموزان مسموم را تحت درمان قرار داد. او در گفت‌وگو با روزنامه هم‌میهن گفته «اغلب این دانش‌آموزان با استرس و علائم مسمومیت منتقل شده بودند، اما نشانه خاص و ویژه‌ای جز مرتبط با مسمومیت در آنها دیده نشد.»

به گفته این پزشک، در هفته گذشته تنها روز چهارشنبه با این میزان مسمومیت مواجه بوده‌اند و اطلاعاتی از عامل این مسمومیت در دست نیست و تاکنون متوجه چیزی نشده‌اند.

او همچنین می‌گوید: «اغلب افرادی که مراجعه کردند پس از 20 دقیقه مرخص شدند. وقتی بعد از 20 دقیقه مرخص می‌شوند، به این معنی است که موضوع خطرناکی نبوده است.»

نمی‌دانیم منشاء مسمومیت چه بوده است

مداح‌فیاض ‌درباره اینکه برخی از مسئولان می‌گویند بخشی از این مساله مسمومیت‌ها جنبه روانی دارد، ابراز بی‌اطلاعی کرده و گفته که نمی‌تواند در این رابطه اظهارنظر کند: «ما نمی‌دانیم منشاء این مسمومیت چه بوده است.»

هادی عبداللهی - دیگر پزشک اورژانس بیمارستان فیاض‌بخش تهران - که روز چهارشنبه هفته گذشته با تعداد زیادی از دانش‌آموزان مسموم‌شده مواجه شده بود، می‌گوید «نشانه‌های کلی این مسمومیت، همان علائم با احتمال ‌مسمومیت با ماده نامشخص است؛ علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، سردرد، سرگیجه و گرفتگی عضلات. اما به‌طورکلی مشخص است افرادی که عامل این اتفاقات هستند، در پی این بودند که مصدومیت خفیف با جو روانی گسترده‌ای ایجاد کنند.»

این پزشک که در جبهه‌های جنگ هم حضور و تجربه داشته است، درباره شرح حال بیمارانی که عنوان کرده بودند پس از استنشاق ماده‌ای که بوی سبزی گندیده یا بویی نامطبوعی داشته، دچار علائم شده‌اند گفته است: «هدف این بوده که مسمومیت مشکل عمیقی ایجاد نکند. به‌ نظر می‌رسد این اقدامات بیشتر در فضای باز صورت می‌گیرد و احتمالا براساس تجربه زمان جنگ، ماده‌ای به‌صورت نیمه‌جامد یا بخار یا یک ماده اسپری شده که در معرض هوا قرار گیرد، آزاد یا تبخیر و در هوا آزاد می‌شود. آنطور که گزارش‌ها نشان می‌دهد، استنشاق گاز در فضای بسته، کمتر شنیده شده است.»

بر اساس گفته عبداللهی، مسمومیت ناشی از این ماده، «استنشاقی» است و از طریق هوا و دستگاه تنفس وارد بدن می‌شود. علائم آن هم که جسمی و تنفسی است، اما مسمومیت آن به‌صورت موقت در سیستم مغز و اعصاب و به‌صورت گوارشی یا بر مراکز سرگیجه و تهوع اثر می‌گذارد و مثل گاز منوکسیدکربن پس از دو تا سه ساعت یا بیشتر، علائمش برطرف می‌شود. تاکنون از عوارض سنگین جسمی آن چیزی شنیده یا مشاهده نشده است.

این پزشک اورژانس همچنین از تجارب خود در حملات شیمیایی سخن گفته است: «در دوران جنگ و دفاع مقدس که مورد حمله شیمیایی قرار می‌گرفتیم، در ابتدا بوی سیر به مشاممان می‌خورد و بعد دچار همین عوارض می‌شدیم. به‌تدریج گاز روی پوستمان تاثیر می‌گذاشت و تنگی‌ نفس پیدا می‌کردیم و بعد دچار سردرد شدید، سنگینی سر، گرفتگی عضلانی، تهوع و استفراغ می‌شدیم و علائم به اوج خود می‌رسید.»

او می‌گوید: «گاز شیمیایی به‌صورت مایع و فشرده شده و اسپری در بمب‌های شیمیایی قرار می‌گرفت و وقتی چاشنی آن باز می‌شد، مایع و بخار و اسپری تبدیل به گاز می‌شد و کل منطقه را پر می‌کرد. اما در ارتباط با مسمومیت اخیر، هنوز نمی‌دانیم ماده اصلی چیست و تنها با دانش‌آموزانی مواجهیم که دچار علائم شده‌اند. معمولا نیم‌ ساعت پس از انتشار گاز یا بوی نامطبوع، نشانه‌هایش مشخص می‌شود و به‌تدریج تعداد زیادی از افراد را درگیر می‌کند. عارضه پیش‌آمده دو، سه ساعته و سطحی است؛ البته چون منشاء آن مشخص نیست، نمی‌توان گفت که در آینده چه عوارضی خواهد داشت. این‌که آیا جهش ژنی ایجاد می‌کند یا خیر، نمی‌دانیم. اصلا هم نمی‌توان پیش‌بینی کرد عوارض آن چه خواهد بود.»

به گفته این پزشک، گازهایی که درباره آن صحبت می‌شود قطعا در اختیار همه افراد قرار ندارد.

وزارت بهداشت باید به ما بگوید که چه خبر است

همچنین محمدرضا هاشمیان - فوق‌تخصص بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان مسیح دانشوری - می‌گوید که خودش به‌طور مستقیم درگیر معالجه این افراد مسموم شده نبوده اما مشاهدات نشان می‌دهد که گاز منتشرشده، ترکیبی بوده است: «با اینکه وزیر بهداشت اعلام کرده این مسمومیت خفیف بوده، اما باید تاکید کرد که این مسأله جدی است. باید هرچه زودتر منبع این مسمومیت مشخص شود تا پزشکان بتوانند آنتی‌دوت (پادزهر) آن را استفاده کنند و بدانند برای درمان افراد مسموم‌شده از چه دارویی استفاده کنند.»

او به اظهاراتی که درباره نوع گاز منتشرشده در روزهای گذشته صورت گرفته، اشاره می‌کند: «گفته شد گاز منتشرشده N2 است یا همان نیتروژن، یا N2O که گاز مخصوص بیهوشی است. برخی دانش‌آموزان اعلام کردند موقع انتشار گاز، بوی تخم‌مرغ به مشامشان خورده که این بو در گازهای حاوی سولفور به مشام می‌رسد. در روزهای گذشته هم شنیده شد که دانش‌آموزان از بوی نارنگی گندیده یا وایتکس صحبت می‌کنند. هر کدام از این بوها نشان‌دهنده نوعی گاز است. اما آنچه به نظر می‌رسد این است که در این اتفاقات از گازهای ترکیبی برای مسمومیت استفاده شده و بسیار هوشمندانه در حال به‌کارگیری است.»

این پزشک تاکید می‌کند که دسترسی به این گازها برای افراد عادی امکان‌پذیر نیست: «هرچند برخی گازها برای بیهوشی یا لاپاراسکوپی استفاده می‌شوند، اما اینطور نیست که در دسترس عموم باشند.»

او همچنین درباره عوارض این گازها گفته است: «در برخی گزارش‌ها افراد دچار بی‌حسی عضلانی یا فلج موقتی شده‌اند؛ به هر حال ماجرا «جدی» است و می‌تواند حتی تاثیرات شدیدتری مانند «مشکلات کلیوی و ریوی» ایجاد کند. مسئولان وزارت بهداشت باید در این‌باره گزارش دهند. نباید به‌راحتی از این موضوع گذشت. ما در شروع ماجرا هستیم و باید بدانیم چه اتفاقی افتاده است.»

هاشمیان وزارت بهداشت را مخاطب قرار داده و تاکید کرده است: «وزارت بهداشت باید به ما بگوید که چه خبر است و چه گازی در حال انتشار است.»

شکایت قم از اطلاع‌رسانی مرکز

به گزارش اکوایران، در روزهای اخیر و بعد از اوج‌گیری تعداد موارد مسمومیت و شهرهای دیگر این مساله، رئیس‌جمهور به وزرای کشور و اطلاعات دستور داد که مسئول پیگیری فوری این ماجرای نگران‌کننده باشند و در این رابطه اطلاع‌کسانی کنند. با این حال در آخرین اظهارنظری که وزیر کشور داشته، گفته عامل این مسمومیت‌ها مشخص نیست، «سرنخی نداریم» و کسی هم در این رابطه بازداشت نشده است.