به گزارش اکوایران، برخی رسانه‌ها و خبرگزاری‌های آلمانی در خبرها و گزارش‌هایی به این مساله اشاره کرده‌اند که روسیه برای دور زدن تحریم‌های اروپا از «واردات موازی» استفاده می‌کند.

اقتصاد روسیه تقریبا از یک سال قبل یعنی همزمان با آغاز حملات این کشور به اوکراین با تحریم‌های غرب دست و پنجه نرم می‌کند. برندهای آلمانی خودرو از روسیه خارج شده‌اند، اما هنوز هم می‌توان لیموزین‌های جدید مرسدس یا بی‌ام‌و را در نمایشگاه‌های خودروی روسیه یافت؛ البته بدون گارانتی سازنده و بسیار گرانتر از دوران پیش از فوریه 2022. این خودروها و کالاهای مشابه، چطور در بازار روسیه موجودند؟ گفته شده که آنها واردات خاکستری یا «واردات موازی» هستند. این نامی است که روسیه برایش انتخاب کرده است.

«زد.دی.اف» آلمان تاکید می‌کند که اقتصاد روسیه بیمار است، حتی اگر کرملین تمایلی به پذیرش این موضوع نداشته باشد. بر اساس داده‌های دانشگاه ییل، 830 شرکت از روسیه خارج شده‌اند یا دیگر در آنجا فعالیتی ندارند.

مردم روسیه دوست ندارند کالاهای مصرفی خود را از دست بدهند، پس واردات به اصطلاح موازی از طریق کشور ثالث می‌تواند به دریافت محصولات اروپایی کمک کند و چه کسی برای این کار مناسب‌تر از کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی مشترک اوراسیا است؟ این، جایی که امکان واردات از آنها برای روسیه بدون پرداخت عوارض وجود دارد.

هرچند که سفرهای نخست‌وزیر روسیه - میخائیل میشوستین - معمولا در نظر افکار عمومی جهان جلب توجه نمی‌کند، اما شرکت او در نشست اتحادیه اقتصادی اوراسیا اهمیت زیادی برای روسیه دارد زیرا کشورهای متحد روسیه باید برای کم‌اثر کردن تحریم‌های اروپا به این کشور کمک کنند.

مدت کوتاهی پس از شروع جنگ در اوکراین، روسیه واردات موازی را مجاز کرد. وزارت بازرگانی مسکو در فهرستی صدها برند را نام برد که واردات آنها از کشور دیگری مجاز است. مرسدس، فولکس واگن، تسلا، میله، فیلیپس، اپل و سامسونگ از جمله این موارد هستند.

بر اساس اطلاعات روسیه، سال گذشته 20 میلیارد دلار کالا از کشورهای قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان وارد این کشور شده است که حدود شش درصد کل واردات را شامل می‌شود.

بر اساس آمار رسمی در یکی از کشورهای همسایه روسیه یعنی قزاقستان، صادرات تلفن همراه به روسیه در نیمه اول سال 2022 بیش از دو هزار درصد رشد داشته و صادرات خودروهای سواری در 9 ماهه اول سال 2022 چهار برابر شده و به 1.2 میلیارد دلار رسیده است. صادرات ماشین لباسشویی، تراشه‌های کامپیوتری و روغن روان‌کننده خودرو به روسیه در دیگر جمهوری‌های شوروی سابق مانند ارمنستان و قرقیزستان نیز افزایش یافته است؛ آن هم بدون اطلاع و اجازه سازندگان این کالاها و معاف از مالیات.

از سوی دیگر، نه شرکت‌ها بلکه افراد حقیقی، مقادیر کمی آیفون یا خودرو را از نمایندگی‌های آسیای مرکزی می‌خرند و در روسیه با قیمت بالاتری می‌فروشند یا فروشندگان بزرگ تمام بار یک کانتینر را می‌خرند و از طریق پلتفرم‌های آنلاین در روسیه به فروش می‌رسانند.

پس از 24 فوریه، قیمت گوشی‌های هوشمند و قطعات یدکی خودرو به شدت افزایش یافت و مک‌بوک و ساعت‌های مارک‌دار در فروشگاه‌های تخصصی کمیاب شدند. این افزایش ناگهانی قیمت گاه تا بیش از 80 درصد برآورد شده است.

«مایکل روچلیتز» - اقتصاددان - از واردات موازی به عنوان «راه حل موقت» برای روسیه یاد می‌کند و می‌گوید: واردات کالا از طریق کشورهای ثالث بسیار گران‌تر و پیچیده‌تر است و شما نمی‌توانید همان مقدار قبل از تحریم‌ها را به سرعت وارد کنید.

بر اساس گزارش «فرانکفورتر روندشاو»، این اقتصاددان دانشگاه برمن معتقد است که بزرگترین مشکل در میان‌مدت و بلندمدت این است که روسیه دیگر به بازارهای کالاهایی با فناوری پیشرفته دسترسی ندارد، در صورتی که برای حفظ اقتصاد غیرنظامی خود به آن نیاز دارد. 

بر اساس گزارش انجمن کسب و کارهای اروپایی مستقر در مسکو، صنعت خودرو در روسیه به طور ویژه‌ای تحت تأثیر قرار گرفته است. سال گذشته میلادی فروش در این حوزه با 58.8 درصد کاهش به حدود 688 هزار خودرو رسید، در حالی که در سال 2021، روسیه با فروش 1.7 میلیون خودروی جدید، هشتمین بازار بزرگ خودرو در جهان بود. بخش بزرگی از خودروهای فروخته‌شده در این کشور، تولید داخلی روسیه محسوب می‌شد اما بسیاری از قطعات این تولیدات باید از تامین‌کنندگان غربی وارد شود و همین یکی از دلایل بروز مشکلات فراوان در این حوزه در دوران تحریم است.

روچلیتز با اشاره به مشکلاتی که برای روسیه ایجاد شده، هدف اصلی ایده واردات موازی را بخش تسلیحات می‌داند و می‌گوید: روسیه اگر بخواهد سلاح‌های مدرن بسازد، به ریزتراشه‌ها و سایر قطعاتی نیاز دارد که خودش آن‌ها را نمی‌سازد و تحریم‌ها باعث شده دیگر دسترسی به آنها وجود نداشته باشد.

سوابق گمرک روسیه که توسط رویترز به دست آمده نشان می‌دهد حداقل 2.6 میلیارد دلار قطعات کامپیوتری و سایر قطعات الکترونیکی در هفت ماه منتهی به 31 اکتبر 2022 به روسیه وارد شده است.

با این حال، روچلیتز توضیح می‌دهد که بسیاری از کشورها، به‌ویژه چینی‌ها بسیار محتاط هستند و نمی‌خواهند هیچ تحریمی را بشکنند، زیرا بازارهای ایالات متحده و اروپا برای چین بسیار مهم‌تر از بازار روسیه است. من تردید دارم که ارمنستان، قزاقستان یا چین حاضر به تقبل ریسک‌های زیادی باشند.

به گفته این اقتصاددان، اتحادیه اروپا این مساله را برای این کشورها روشن کرده که در صورت اجازه واردات موازی، آنها نیز می‌توانند در فهرست تحریم‌ها قرار بگیرند و در بلندمدت، بازارهای آسیا، اروپا و ایالات متحده اهمیت بیشتری دارند.

اتحادیه اروپا برای تحریم محصولات نفتی روسیه برنامه دارد و از سوی دیگر پالایشگاه‌های روسیه در معرض خطر تعطیلی و توقف قرار دارند. همچنین، چین و هند به عنوان خریداران اصلی مواد خام جدید مسکو، می‌توانند به رقبای آن تبدیل شوند، زیرا آنها خودشان مشتاق صادرات فرآورده‌های نفتی‌اند.

میخائیل کروتیچین - کارشناس انرژی در روسیه - می‌گوید: ارز کمتری قرار است وارد کشور ‌شود؛ بنابراین درآمد کمتری برای بودجه دولتی وجود خواهد داشت.

تداوم این مشکلات می‌تواند چالش‌های جدی‌تری را برای روسیه بوجود بیاورد؛ چالش‌هایی که با رنگ باختن آثار سیاست‌هایی مثل واردات موازی، می‌تواند در ظاهر خیابان‌ها، ویترین فروشگاه‌ها و حتی سبک زندگی رهبران روس تاثیر خود را نشان دهد. در هر صورت، ولادیمیر پوتین تنها رهبر روسی نیست که از BMW به چری می‌رسد!