به گزارش اکوایران؛ مشکلاتی که مسیر صادرات کشور قرار دارد موجب شده تا به گفته فعالان اقتصادی رقابت ما با دیگر کشورهای همجوار رقابتی ناعادلانه باشد، زیرا هزینه تجارت برای ما 10 الی 20 درصد گران تر از کشورهای همجوار تمام می شود که رقم قابل توجهی است.

در مراسم «تقدیر از صادرکنندگان نمونه استان تهران در سال ۱۴۰۰» آنچه بیش از همه به آن اشاره شد به مشکلات موجود در این بخش باز می گردد، چالش‌های که علاوه بر بالابردن هزینه‌های صادرات موجب شده تا صادرکنندگان با گره‌های بسیاری در توسعه مقاصد صادراتی روبرو باشند.

 به گفته رئیس اتاق بازرگانی تهران، رشد صادرات در این دوران قابل تقدیر است، اما جایگاه  صادرات کشور در حد و حدود کنونی قابل قبول نیست و ایران در مقایسه با بقیه کشورهای هم‌سطح عقب مانده‌ ‌است که بخشی از این مشکل به  تحریم‌ها باز می گردد. به گفته مسعود خوانساری، رقابت ما با دیگر کشورهای همجوار رقابتی ناعادلانه است زیرا هزینه تجارت برای ما 10 الی 20 درصد گران تر از کشورهای همجوار است که رقم قابل توجهی است.

به گفته فعالان اقتصادی علاوه بر تحریم‌ها، کشور با مشکلات دیگری مانند سیاست‌های ارزی هم روبرو است، سیاست های که به صادرات و در اصل صادرکنندگان وارد می شود. مشکلی که طی 5 الی 6 سال گذشته صدها بار آن را گوشزد کرده‌ایم که فاصله نرخ ارز نیما و بازار آزاد، جز رانت و فساد عایدی دیگری برای کشور ندارد. به گفته رییس اتاق تهران، سیاست ارز ترجیحی که از سال 1397 در پیش گرفته شد، خسارات بسیاری به اقتصاد کشور وارد کرد. اکنون همین سیاست در دولت سیزدهم دنبال می‌شود و فاصله نرخ ترجیحی 4200 تومانی تا 10 هزار تومانی بازار آزاد، اکنون به نرخ تثبیتی 29 هزار و 800 تومانی در سامانه نیما تا 40 هزار تومانی بازار آزاد منتقل شده است. به این ترتیب یک خطای بزرگ در حال تکرار شدن است. ما در بخش خصوصی حرف‌مان به گوش دولت نرسیده اما امیدواریم نمایندگان مجلس از تداوم این خطا جلوگیری کنند.

سرگردانی اصلاح سیاست‌های ارزی

رفع تعهد ارزی یکی دیگر از مواردی است که خوانساری به آن اشاره کرده و در این خصوص می گوید: رفع تعهد ارزی در حال حاضر به یکی از مشکلات جدی در حوزه صادرات بدل شده و بعضا به تعلیق‌ کارت‌های بازرگانی‌ صادرکنندگان منجر می‌شود و این امر موجب می شود تا صادرکنندگان ناگزیر می‌شوند ارز خود را از بازار آزاد تهیه کنند و این مساله به افزایش تقاضا در بازار منتهی خواهد شد.

 خوانساری با اشاره به ابنکه اگر مساله پیمان‌سپاری برطرف شود، صادرات افزایش چشمگیری خواهد داشت گفت: : نکته حائز اهمیت این است که برخی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس که من اخیراً با آنها صحبت کردم هم با اصلاح سیاست‌های ارزی موافق هستند اما مشخص نیست چه نهادی باید این مساله را حل کند.

مشکلات صادرکنندگان از دید معاون وزیر

سید محمد موسوی، معاون صنایع ماشین‌‌‌آلات و تجهیزات وزیر صمت هم با اشاره به آمار جدید گمرک در زمینه عملکرد تجارت خارجی  گفت: دادهای منتشر شده نشان می دهد  تا 10 دی ماه حجم تجارت غیرنفتی کشور از 88 میلیارد دلار گذشته است که با این شرایط می توان گفت  فاصله پیوستن ایران به باشگاه کشورهای با تجارت 100 میلیارد دلاری در دنیا را اندک بسیار اندک است.

موسوی سپس به آمار دیگری از رشد صنعتی در کشور اشاره کرد و از افزایش 122 درصدی تولید ماشین‌آلات معدنی و 52 درصدی تراکتور در کشور خبر داد. معاون وزیر صمت با بیان اینکه ظرفیت جهش در بخش‌‌های مختلف افتصادی و صنعتی در کشور فراهم است و تنها باید ریل‌گذاری‌ در سیاست‌ها به درستی صورت گیرد، تصریح کرد که تقسیم کار ملی و نیز حرکت به سمت تولید کالاهای با فناوری پیشرفته، دو وظیفه مهم و کلیدی دستگاه‌های دولتی در بخش اقتصاد و صنعت است که باید در اولویت قرار گیرد.

معاون وزیر صمت فهرست مهم‌ترین مشکلات صادراتی ایران را مشکلات گمرکی، بانکی و مسائل مربوط به رفع تعهد ارزی دانست اما از حمایت همه جانبه وزیر صمت برای حل این مشکلات خبر داد. این مقام دولتی تقسیم کار ملی و شفافیت در این زمینه را از جمله مواردی برشمرد که برای حل مشکلات بسیار کمک‌کننده است.

کمیته اقدام در وزارت صمت باشد

محمود سیجانی رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت تهران هم در این نشست با اشاره به مشکلات صادرکنندگان گفت: صادرکنندگان امروز با وجود شرایط سخت و جنگ اقتصادی موجود همچنان مشغول فعالیت هستند. این مقام وزارت صمت از تشکیل کارگروه صادرات غیرنفتی در سازمان صمت تهران خبر داد؛ کارگروهی که پیگیر صادرات غیرنفتی است و مهم‌ترین هدف آن افزایش صادرات است.

سیجانی در بخش دیگری از سخنان خود به چالش‌های بخش صادرات اشاره کرد و پیمان‌سپاری ارزی را مهم‌ترین این چالش‌ها بر شمرد و اظهار کرد: تنها 20 درصد ارز در اختیار شرکت‌های کوچک و متوسط است و پیشنهاد ما معافیت این 20 درصد از تعهد ارزی است. دومین مشکل به گفته سیجانی تامین نقدینگی و گرانی ارز و مواد اولیه و راهکار غلبه بر این مشکل اعطای تسهیلات ارزان قیمت است. او در ادامه اظهارات خود به مساله جابه‌جایی کمیته اقدام ارزی اشاره کرد و ادامه داد: این اتفاق اخیر و رفتن این کمیته به بانک مرکزی کار را برای فعالان اقتصادی دشوار می‌کند چراکه بانک مرکزی تعهد سازمان توسعه تجارت برای تعامل با فعالان اقتصادی را ندارد.

خودتحریمی‌ها عامل عقب‌ماندگی در حوزه صادرات

روح‌الله ایزدخواه، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی نیز در این مراسم  به دلایل عقب‌ماندگی‌ها در حوزه صادرات اشاره کرد و گفت: تمام برنامه‌ریزی‌ها برای آن است که اقتصاد ایران جایگاه خود را در اقتصاد جهانی پیدا کند. البته عقب‌ماندگی‌هایی در حوزه صادرات وجود دارد که بخشی از آن ناشی از تحریم‌هاست و بخش دیگری از این عقب‌ماندگی به دلیل خودتحریمی‌ها در داخل است.

او با تاکید بر ضرورت اعتماد دولت به صادرکنندگان تاکید کرد که باید به صادرکنندگان میدان داده و قید و بندها از دست و پای‌ آنها باز شود و در عین حال، تشکل‌های فراگیر باید بازارها را در دست گیرند چون فتح بازارها کار دولت نیست.

برقراری مبادلات پولی با کشورهای هدف صادراتی را کاری بر زمین‌مانده از دیگر مواردی است که ایزدخواه به آن اشاره کرد و افزود: ایجاد کانال‌های مالی حتی با همسایگان نیز پیش نرفته است. افزون بر این، موضوع صادرات ریالی همچنان با مشکلاتی مواجه است و موضوع حمل‌ونقل نیز نیازمند توجه جدی است.

علیرضا فخاری استاندار تهران هم در این نشست با اشاره به اینکه در صورتی که کشور در حوزه اقتصاد، سیاست واحد، مستمر، بلندمدت و انعطاف‌پذیر نداشته باشد، همواره در معرض تهدید قرار خواهد گرفت. فخاری در ادامه انعطاف‌پذیری در سیاست‌های اقتصادی کشور را عاملی مهم دانست و در این خصوص به کشور چین اشاره کرد و افزود: تجربه تاریخی نشان می‌دهد که برخی نظام‌های سوسیالیستی در جهان که اقتصاد را صرفاً در اختیار و انحصار دولت می‌دانستند، تغییر رویه دادند و با تدوین قوانین و سیاست‌گذاری‌ها به بخش خصوصی اجازه رشد و بالندگی دادند و امروز چین را می‌بینیم که با اصلاح رویه‌ها، در بالاترین جایگاه اقتصاد جهان ایستاده‌است.

استاندار تهران در ادامه افزود: اگر ثبات در نرخ پایه مواد اولیه، نیروی انسانی و انرژی و سایر عوامل موثر در تولید و کسب‌و‌کار اقتصادی وجود نداشته باشد، صادرکنندگان در انتخاب فرصت‌ها دچار بحران در تصمیم‌گیری به موقع می‌شوند.

در ادامه این مراسم از صادرکنندگان نمونه استان در سال 1400 تقدیر شد. همچنین از هفت شرکت به عنوان شایستگان تقدیر و از 21 صادرکننده ملی در استان تهران به عنوان پرچمداران صادرات تجلیل به عمل آمد.