مسکن به عنوان یکی از اقلام اساسی خانوار و البته یک متغیر مهم تاثیرگذار در اقتصاد کلان است. وابستگی مسکن و صنعت ساختمان به «صنایع مختلف» باعث شده تا از صنعت ساختمان به عنوان پیشران و موتور محرک اقتصاد یاد شود.

اما بازار مسکن نیز تحت تاثیر متغیرهای خرد و کلان اقتصادی، واکنش نشان می‌دهد. بر اساس آمارهایی که برخی از مدیران ارائه می دهند  سالانه حدود 60 درصد از هزینه خانوار به مسکن تعلق دارد. از سوی دیگر سهم قابل توجه جمعیت مستاجر در کشور بازار اجاره را با اهمیت کرده. آمارهای رسمی حاکی از آن است که به طور میانگین حدود 40 درصد جمعیت کشور مستاجر هستند، البته این آمار در برخی کلانشهرها و حتی شهرهای کوچک، بالاتر است .

همه این آمارها و واکنش این بازار از متغیرهای کلان اقتصادی، اهمیت سیاست گذاری در بازار مسکن را نمایان می­کند. هر چند متولی اصلی سیاستگذاری در بازار مسکن عمدتا دولت‌ها هستند اما سایر دستگاه ها نیز می توانند در این بازار تاثیر گذار باشند.

بی شک شهرداری­ها به عنوان متولیان مدیریت شهری یکی از دستگاه های موثر در بازار مسکن هستند. وقتی نرخ عوارض ساخت و ساز یا صدور پروانه ساختمانی بر عهده شهرداری‌هاست، می تواند این ادعا را ثابت کند که شهرداری ها در بازار مسکن نقش دارند.

بنابراین شهرداری ها با دو مکانیزم اصلی صدور پروانه ساختمانی و تعیین نرخ  عوارض ساخت و ساز می توانند در سمت عرضه مسکن موثر واقع شوند.امروز التهابات بازار مسکن غالبا ناشی از یک اتفاق مهم و البته ریشه دار است؛ کمبود ساخت و ساز. کشور در حالی که سالانه حداقل به حدود 800 هزار تا یک میلیون واحد مسکونی نیاز دارد، اما ساخت و ساز در سال های اخیر به مراتب کمتر از این میزان بوده است.

حالا شهرداری ها با تسهیل صدور صدور پروانه ساختمانی و تعیین نرخ معقول عوارض ساخت و ساز می توانند در افزایش عرضه و ساخت و ساز مسکن موثر واقع شوند.

از سوی دیگر یکی از مهمترین مشکلات به ویژه در کلانشهرها کمبود زمین برای ساخت مسکن است، در این زمینه شهرداری ها با مکانیز تامین اراضی از محل زمین های قابل ساخت تحت تملک، می توانند بخشی از زمین مورد نیاز برای ساخت را تامین کنند.

در عین حال مکانیزم دیگری هم برای اثبات نقش شهرداری ها در بازار مسکن وجود دارد؛ مجوز فروش تراکم ساختمانی. خردادماه امسال نشست ستاد هماهنگی اقتصادی دولت به ریاست حسن روحانی در خصوص تصمیمات مأخوذه این ستاد برای کنترل بازار مسکن برگزار شد.

با این حال شهرداری ها در حیطه اختیارات خود از جمله صدور پروانه ساختمانی، تعیین نرخ عوارض ساخت و ساز و تامین زمین برای تولید مسکن بی شک می توانند در تقویت سمت عرضه مسکن تاثیر گذار باشند.