به گزارش اکو ایران،اولین قرارگاه از5 قرارگاهی که شهرداری تهران برای حل مشکلات پایتخت قرار است ایجاد کند ، قرارگاه اجتماعی است . اولین ماموریت آن نیز جمع آوری معتادان متجاهر در تهران است . اعضای این قرارگاه تاکنون 8 جلسه برگزار کرده اند ، اما از جزییات مذاکرات آنها منتشر نشده حتی کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران هم چندان از روند فعالیت های این قرارگاه اطلاعی ندارند . 

هرچندکه این هفته طرح ضربتی جمع آوری معتادان متجاهر در رود دره فرحزاد اجرایی شده ، قرار است در این طرح حدود ۴۰۰ معتاد متجاهر و کارتن خواب در دره فرحزاد شناسایی و به مراکز مربوطه تحویل داده می شوند. این معتادان با توجه به جنسیت، سن و سال و سلامت یا بیمار بودن در مراکز نگهداری پذیرش می شوند. اگر اعتیاد این افراد طی آزمایش اثبات شود پروتکل ترک اعتیاد آنها انجام می شود سپس به مراکز بازپروری و کمپ می روند که در منطقه ۵ حدود ۵ هزار ظرفیت برای این افراد در نظر گرفته شده است. 

براساس سخنان احسان شریفی شهردار منطقه 5 این طرح اولین گام اجرایی قرارگاه اجتماعی شهرداری تهران محسوب می شود او گفته است که  حدود یک ماه پیش، با دستور رئیس جمهور که شهردار تهران را متولی طرح امنیت اجتماعی تهران و مبارزه با آسیب‌های اجتماعی قرار داد، قرارگاهی تشکیل شد. اعضای سپاه، بسیج، نیروهای انتظامی، مقامات قضایی، بهزیستی و شهرداری تهران در این قرارگاه حضور دارند. چند کار ویژه در این قرارگاه تعریف شده که یکی از آنها موضوع پاکسازی دره فرحزاد است. این دره مابین منطقه ۵ و ۲ قرار دارد و با هماهنگی‌های مشترکی که با منطقه ۲ داشتیم، در نهایت عملیات پاکسازی دره از معتادین متجاهر آغاز شد.

به نظر می آمد محله هرندی نقطه آغاز فعالیت های قرار گاه اجتماعی شهر تهران باشداما دره فرحزاد براساس گفته های این مقام شهری جمع آوری معتادان متجاهر را آغاز کرده است . 

امین توکلی‌زاده،معاون امور فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران که پیش‌بینی کرده بود جمع‌آوری معتادان متجاهر در شهر تهران از 18 دی ماه آغاز می شود درخصوص اینکه معتادان متجاهر جمع‌آوری‌شده از سوی شهرداری قرار است در کجا اسکان داده شوند، گفت: اکنون ظرفیت‌هایی برای نگهداری معتادان متجاهر وجود دارد. از مجموعه‌ سروش نیروی انتظامی تا مجموعه‌ فشافویه که مربوط به سازمان زندان‌ها است و اماکنی که مسئولیت آن با سازمان بهزیستی است. در استانداری تهران تقسیم کار شده که مراکز ماده 16 (مراکز نگهداری معتادان متجاهر) هر کدام یک شهر را پوشش دهند و بعضی از این مراکز هم مختص شهر تهران است. اکنون در حال احصاء ظرفیت‌های خالی مراکز ماده 16 هستیم. وقتی این ظرفیت‌های خالی مشخص می‌شود، متوجه می‌شویم چه کمبودهایی داریم و براساس آن فضاهای خالی را ایجاد می‌کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که شهردار تهران اعلام کرده 4 نقطه برای استقرار معتادان متجاهر در تهران مشخص شده است، گفت: این چهار نقطه بر اساس میزان کمبود جا تعیین شده است. همین امروز مذاکراتی برای بازگشت یک مجموعه که قبلا متعلق به شهرداری بوده و اکنون در اختیار یکی از وزارتخانه‌هاست انجام شد، گفت‌وگوها با وزیر مربوطه نیز انجام شده و تقریبا موافقت کردند که مابه‌ازایی از شهرداری دریافت و دوباره این ملک به خود شهرداری عودت داده شود. در دو قسمت از شهر تهران، دو مجموعه بزرگ برای این امر در نظر گرفته شده است.

معاون شهردار تهران ادامه داد: در دوره‌های گذشته بسیاری از زیرساخت‌های شهرداری تهران به هر دلیلی به سازمان‌ها و نهادهای دیگر واگذار شده است. بنای ما این است که این ظرفیت‌ها را فعال کنیم. سازمان‌ها و نهادها هم همکاری خوبی با ما دارند.برای معتادان متجاهر زخم باز و معتادان بالای 65 سال نیز اماکنی مجزا دیده شده که این مراکز باید مورد تایید بهزیستی قرار گیرند و قوه‌ قضاییه نیز آن را تایید کند تا امکان تجهیز کردن این اماکن وجود داشته باشد.

اخبارغیررسمی حکایت ازاستفاده از ظرفیت گرمخانه خاوران برای اسکان معتادان زخم باز دارد . توکلی زاده درخصوص این که آیا ظرفیت گرمخانه‌ها برای اسکان معتادان متجاهر استفاده شود، بدون آن که نامی از گرمخانه ای ببرد گفت :‌یکی از برنامه‌هایی که در حال بررسی آن هستیم، استفاده از یکی از گرمخانه‌ها برای ماده 16 است. بیشتر ظرفیت گرمخانه‌ها توسط کسانی استفاده می‌شود که در مکان‌های دیگر پذیرش نشده‌اند. اگر این ساماندهی اتفاق بیفتد و گرمخانه‌ها به وظایف ذاتی خود که متعلق به افراد بی‌خانمان است اختصاص یابد، ما می‌توانیم در این حوزه توسعه هم داشته باشیم حتی با تغییر کاربری به نیازهای جدید شهر هم پاسخ داده شود اگر این افراد به مراکز تخصصی خود منتقل شوند.

او در درخصوص زمان آغاز فعالیت‌های اجرایی قرارگاه اجتماعی با موضوع جمع‌آوری معتادان متجاهر نیز گفت: بعضی دستگاه‌ها درخواست کردند آغاز عملیات از زمانی باشد که آنها نیز آمادگی لازم را داشته باشند؛ بنابراین آغاز فعالیت‌های ما هماهنگ با سایر دستگاه‌های مرتبط با این موضوع است و پیش‌بینی می‌کنیم از 18 دی‌ماه این فعالیت‌ها آغاز شود.

اما اعضای شورای شهر تهران از جزییات فعالیت های اجرایی قرارگاه اطلاعی ندارند، علیرضانادعلی سخنگوی شورای شهر تهران و یکی از اعضای کمیسیون فرهنگی و اجتماعی  درخصوص جزئیات طرح جمع‌آوری معتادان متجاهر که قرار است از 18 دی ماه آغاز شودگفت که جزئیات دقیق را باید شهرداری توضیح دهد و ما معتقدیم این بحث یک بحث سخت و پیچیده‌ای است چون راجع به آدم‌ها صحبت می‌کنیم و به‌ویژه اینکه این بحث معتادان متجاهر وضعیت رهاشده‌ای است.

وی ادامه داد: وقتی شما می‌خواهید برای یک وضعیت رهاشده، چارچوب تعیین کنید و جمع‌آوری کنید چون ماهیت انسانی هم دارد و می‌خواهید یک سیکل‌های مکملی هم برای آن در نظر بگیرید، کار بسیار سختی را باید انجام دهید. معتقدم که ای کاش ما زمان دقیق برای چنین موضوعی که یک مقدار هم بعد از آن رهاشدگی کار پیچیده‌ای به دنبال خواهد داشت، تعیین نمی‌کردیم اما در اینکه شهردار تهران برای این کار همت دارد و طراحی‌هایی برای این اتفاق انجام داده اند، استقبال می‌کنیم.اما شهردار تهران درخصوص زمان‌بندی و مکان‌هایی که در نظر گرفته شده باید پاسخ دهند و در این زمینه شفاف‌سازی کنند.

نرگس معدنی‌پور، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران هم به خبرگزاری ایلنا درخصوص اقدامات شهرداری تهران در قرارگاه اجتماعی گفته است  هنوز این طرح کامل نشده است و شهرداری باید طرح کامل را به کمیسیون فرهنگی و اجتماعی ارائه دهد. ما هنوز در جریان طرح کامل قرار نگرفتیم، اما آنچه که قرار است انجام شود و در کمیسیون فرهنگی و اجتماعی به آن تاکید داریم این است که در موضوع آسیب‌های اجتماعی حتما باید تمام دستگاه‌های متولی در کنار همدیگر قرار گیرند. برداشت ما از قرارگاه این است که قرار است همه دستگاه‌ها با محوریت یک دستگاه؛ با محوریت شهرداری اقدام کنند. اما همه دستگاه‌ها در راستای ماموریت‌های خود همزمان اقداماتی را انجام می‌دهند. 

درحالی که شهرداری تاکید دارد قرارگاه اجتماعی با محوریت شهرداری تشکیل شده و فعالیت می کند ،سرهنگ عبدالوهاب حسنوند،رییس پلیس مبارزه با موادمخدر تهران بزرگ در خصوص این قرارگاه به خبرگزاری ایسنا گفته است که این قرارگاه در رابطه با بحث مقابله با آسیب‌های اجتماعی و مبارزه با موادمخدر با مدیریت استاندار تهران تشکیل شده و اعضای مختلفی دارد که نیروی انتظامی نیز یکی از آنهاست. شهرداری نیز به تناسب وظایف و اقدامات خود در این حوزه وارد شده و پلیس هم کارگروه‌هایی در این خصوص دارد.  

او با بیان اینکه در حوزه مبارزه با مواد مخدر، جمع‌آوری، ساماندهی و تحویل معتادان به مراکز غربالگری از جمله اقداماتی است که از سوی پلیس انجام می‌شود، گفت: پلیس تهران حتی مرکز بازپروری مهرسروش را نیز با ظرفیت ۷۰۰ نفر راه‌اندازی کرد که اخیرا مقرر شد ظرفیت آن افزایش هم پیدا کند که به زودی آن را اعلام خواهیم کرد.

رییس پلیس مبارزه با موادمخدر تهران بزرگ در مورد ظرفیت‌های نگهداری از معتادان متجاهر هم گفت :‌ در این خصوص ۱۲هزار نفر ظرفیت داشتیم که تقریبا از سال گذشته همان ۱۲ هزار نفر است. اما پیش‌بینی ما بیش از ۲۰ هزار نفر است. در واقع ۸۰۰۰ نفر برابر آمار سال قبلی رها شده‌اند. البته ارزیابی ما این است که طی این مدت حدود ۱۰۰۰ نفر نیز به جمعیت این افراد اضافه شده و در حال حاضر حدود ۹۰۰۰ معتاد متجاهر رها هستند.

حسنوند درباره افزایش معتادان متجاهر در تهران توضیح داد:‌ علت این موضوع از نظر ما وجود چند کانون برای جذب جمعیت معتادان متجاهر در مناطقی مانند شوش و هرندی است که حتی باعث حضور معتادان از شهرها و مناطق دیگر نیز شده است. وجود دی آی سی‌ها و خدمات پزشکی مجانی، ام ام تی‌ها یا همان متادون درمانی، شلترها و جاهای خواب در محله شوش و هرندی و در بخشی دیگر نیز توزیع رایگان غذاها در میان معتادان که از سوی افراد خیر انجام می‌شود. ما معتقدیم این موارد باعث مهاجرت معتادان استان‌های دیگر به تهران  شده است.  در مورد منع پذیرشی‌ها برای حدود ۴۵۰۰ نفر نیاز به جا داریم که برای ۴۰۰ نفر به ما جا دادند و مابقی همچنان رها شده‌اند. هربار هم که این‌ها را جمع آوری می‌کنیم یک بخشی در غربالگری و یک بخشی هم که شامل افراد بالای ۶۵ سال و زیر سن و زخم باز و ... می‌شود، آزاد می‌شوند که باید برای این‌ها فکری شود.

هنوز فعالیت های این قرارگاه شفاف نشده و پرسش هایی مانند ،نقاط شناسایی شده برای اسکان این افراد، مسئولیت هایی که شهرداری بعد از جمع آوری برعهده گرفته است ، این که اگر شهرداری از ظرفیت یکی از گرمخانه های خود برای اسکان این افراد استفاده کند، بی خانمان هایی  که پیش از این شب های سرد زمستانی را در این گرمخانه می گذراندند چه می شوند؟ و... بی پاسخ مانده است .