به گزارش اکوایران، با آغاز ماه سوم جنگ در اوکراین، تغییر در نقشه جنگی کرملین، باعث شدت گرفتن درگیری‌ها در منطقه شرقی دونباس شده است. مارک اپیسکوپوس، تحلیل‌گر نشریه نشنال اینترست، با انتشار یادداشتی با عنوان «آیا روسیه در جنگ دونباس پیروز خواهد شد؟» به تحلیل سرشت تعیین‌کننده این نبرد پرداخته است.

نبرد دونباس و چشم انداز تیره مذاکرات صلح

در شرایطی که نیروهای روسیه در تدارک حمله گسترده به شرق اوکراین هستند –که از نگاه هر دو طرف نتیجه آن برای روند جنگ تعیین‌کننده خواهد بود- چشم‌انداز گفتگوهای صلح معنادار برای پایان دادن به بزرگ‌ترین فاجعه انسانی در اروپا از سال 1945 تا کنون تیره‌تر از همیشه به نظر می رسد.

ارتش روسیه با آغاز مرحله دوم جنگ در اوکراین، اهداف خود را روشن کرده است. از آغاز مرحله دوم جنگ که به معنای واقعی کلمه از چهار روز پیش آغاز شده، مهم‌ترین وظیفه فعلی ارتش روسیه کنترل کامل بر دونباس و جنوب اوکراین محسوب می‌شود. به گزارش خبرگزاری دولتی تاس، سرلشکر رستم مینکایف، فرمانده موقت ناحیه نظامی مرکزی روسیه روز جمعه گفت: «این یک کریدور زمینی به سمت کریمه خواهد بود».

به نظر می‌رسد اعلام مینکائف با ارزیابی‌های قبلی اوکراین و غرب تفاوت دارند که می‌پنداشتند حمله آتی روسیه به شرقی‌ترین مناطق دونباس این کشور محدود خواهد شد -جایی که ارتش روسیه از خطوط تدارکاتی کوتاه و ایمن برخوردار است و از زمین‌های میدان نبرد سودمندتر بهره می‌برد.

خوابی که کرملین برای شهرهای اشغال شده دیده

هنوز مشخص نیست که آیا روسیه قصد دارد بندر مهم اودسا در جنوب غربی کشور را ​​به طور کامل به کنترل درآورد یا از طریق ترتیبات دولتی نیابتی و جدایی‌طلب شبیه جمهوری‌های دونتسک و لوهانسک –کرملین هنوز برنامه‌های خود را برای سرزمین‌های اوکراینی که تاکنون اشغال کرده، فاش نکرده است.

الکسی دانیلوف، دبیر شورای امنیت و دفاع ملی اوکراین، در مصاحبه با یکی از روزنامه‌های اوکراین، ضمن اشاره به شهر اشغالی خرسون در جنوب، قول داد که «جمهوری خلق خرسون» تشکیل نخواهد شد. البته  ممکن است کرملین به دنبال اثبات گفته‌های او باشد. بر اساس گزارش‌های اخیر، سیاستمداران روسی در حال برنامه‌ریزی برای الحاق خرسون به روسیه از طریق سازماندهی یک همه‌پرسی هستند تا آن را به بخشی از کریمه ضمیمه‌شده در همسایگی‌اش تبدیل می‌کند.

ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز جمعه گفت که مسکو در 15 آوریل یک پیشنهاد صلح به کی‌یف ارائه کرده اما هنوز پاسخی از طرف اوکراینی دریافت نکرده است. وی افزود: «روسیه هرگز از مذاکره خودداری نکرد». اظهارات زاخارووا توسط دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز تکرار شد. او گفته: «در حال حاضر، طرف اوکراینی پیش‌نویس سند ما را دریافت کرده که شامل نکات دقیقی است». او مدعی شد: « توپ در زمین آنهاست و ما منتظر پاسخ هستیم». میخائیل پودولیاک مشاور رئیس جمهور اوکراین نیز در 20 آوریل تایید کرد که اوکراین پیشنهادهای روسیه را دریافت کرده و در روزهای آینده آن‌ها را بررسی خواهد کرد.

اگرچه اوکراین هنوز به طور رسمی پاسخی ارائه نکرده، الکسی دانیلوف، روز جمعه نسبت به احتمال توافق صلح ابراز بدبینی کرد: «جنگ ممکن است در هر زمانی بازگردد. من به هیچ توافق‌نامه صلح با فدراسیون روسیه اعتقادی ندارم. ما بارها این را تجربه کرده‌‌ایم و آن‌ها [توافق‌های صلح] دائماً نقض می‌شدند».

بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، هم هفته گذشته هشدار داد که مذاکرات صلح روسیه و اوکراین به دلیل عدم حسن نیت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، محکوم به فنا است. او به خبرنگاران گفت: «بسیار سخت است که با توجه به عدم حسن نیت آشکار او، انتظار داشته باشیم که اوکراینی‌ها با پوتین مذاکره کنند.چطور می‌توان با تمساح مذاکره کرد، وقتی پایت در آرواره‌هایش گیر است؟ این مشکلی است که اوکراینی ها با آن روبرو هستند. ما فقط باید به راهبرد تامین سلاح برای آن‌ها ادامه دهیم».

چرا نبرد دونباس مهم است؟

به نظر می‌رسد مسکو و کیف هر دو معتقدند که نبردهای آتی در دونباس و جنوب کشور برای نتیجه جنگ تعیین‌کننده خواهد بود. نبرد برای دونباس به دلایل مختلف بسیار مهم است. برای اوکراینی‌ها در درجه اول از جهت امنیت. نیروهای حاضر در دونباس در واقع یکی از بهترین نیروهای نظامی آن‌هاست. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین در مصاحبه‌ای پیشین خود گفته: «این یک گروه بزرگ است و روسیه می‌خواهد آن‌ها را محاصره و نابود کند»، و افزود که نبردهای آینده «می‌توانند بر روند کل جنگ تأثیر بگذارند».

اگر اوکراین بتواند شکست بزرگی را به نیروهای روسیه در منطقه دونباس وارد کند، کرملین گزینه‌های بسیار محدودی برای ادامه جنگ خواهد داشت. در نتیجه شکست احتمالی روسیه در دونباس، دستیابی به دو هدف اصلی تهاجم -تغییر رژیم و تخریب کامل قابلیت‌های نظامی اوکراین- را بدون توسل به تسلیحات هسته‌ای تقریباً غیرممکن می‌کند.

اما اگر ارتش روسیه بتواند با موفقیت نیروهای شرقی اوکراین را سرکوب و آن‌ها را نابود کند، مسکو بخش بزرگی از واحدهای نیروهای مسلح آموزش دیده اوکراین را از بین خواهد برد. همانطور که دانیل دیویس، سرهنگ بازنشسته و یکی از اعضای ارشد موسسه اولویت‌های دفاعی اشاره کرده، شانس کمی برای ممانعت از تثبیت کنترل روس‌ها بر منطقه بزرگ‌تر دونباس و پیشبرد محاصره خارکف، دومین شهر بزرگ اوکراین، وجود دارد. پیروزی قاطع در دونباس، نیروهای روسی را در موقعیتی مناسب برای حمله به اودسا و در نهایت بازگشت به منطقه کیف قرار می‌دهد.

احتمال واقع‌بینانه پیروزی کرملین

جدول زمانی کرملین برای جنگ در اوکراین بر اساس یک ملاحظات داخلی مهم انجام می‌شود: مقامات نظامی غربی می‌گویند که مسکو در تلاش است تا پیروزی‌های بزرگ‌ش در میدان نبرد را تا 9 می، روزی که روس‌ها سالروز پیروزی ارتش سرخ بر آلمان نازی طی جنگ جهانی دوم را جشن می‌گیرند، به دست آورد.

با توجه به اینکه هر دو طرف به نظر برای دست یافتن به اهرم‌های بیشتری تلاش می‌کنند، مذاکرات صلح معنادار تا زمانی که نبرد دونباس تعیین تکلیف نشود، احتمالاً در کار نیست.

بوریس جانسون روز جمعه از غرب خواست تا برای «احتمال واقع‌بینانه» پیروزی روسیه در جنگ آماده شود و وضعیت در میدان را «غیرقابل پیش‌بینی» توصیف کرد. در حالی که حمله به اوکراین وارد سومین ماه خود شده، بیانیه جانسون اولین اعتراف عمومی توسط یک رهبر غربی مبنی بر این بود که روسیه می‌تواند پیروز شود. در صورتی که کرملین به دستاوردهای قابل توجهی در میدان نبرد دست یابد، باید دید اگر کرملین در هفته‌های آینده به دستاوردهای مهمی در میدان نبرد در مناطق شرقی کشور دست یابد، آیا اعضای اصلی ناتو به دنبال اصلاح رویکرد خود هستند یا خیر - که تاکنون بر هماهنگی یک برنامه بی‌سابقه انتقال تسلیحات با هدف کمک به اوکراین برای دفع و احتمالاً شکست تهاجم روسیه متمرکز شده است.