حساسیت شورا به مصوبات کمیسیون ماده 5

به گزارش اکوایران ،برخی از کارشناسان حوزه شهرسازی درخصوص تصمیم گیری های تازه در کمیسیون ماده 5 هشدار داده اند. به گفته آنها برخی از مصوبات کمیسیون ماده 5 در تضاد با سیاست ها و کلیات طرح جامع است و معتقدند مدیران شهری به نوعی از کمیسیون ماده 5 سو استفاده می کنند . وظیفه کمیسیون 5 تغییر و تصویب طرح های تفصیلی است. البته چنانچه « تغییرات نقشه های تفصیلی اگر بر اساس طرح جامع شهری مؤثر باشد باید به تأیید مرجع تصویب کننده طرح جامع (شورای عالی شهر سازی و معماری ایران یا مرجع تعیین شده از طرف شورای عالی) برسد.» البته به تعبیر عامیانه مراجعین به شهرداری، کمیسیون ماده 5 تغییر کاربری است . در این سال ها بسیاری از بارگذاری های خارج از طرح تفصیلی و تغییر پهنه ها بر خلاف طرح های بالا دستی با مجوز این کمیسیون داده شده است .

به تازگی کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران طرحی را تهیه و تدوین کرده که در صورت تصویب در صحن علنی شورای شهر مانعی برای تصمیم گیری های خطرآفرین برای شهر است . براساس طرح شورای شهر تهران مصوبات کمیسیون ماده 5 در سامانه شفافیت قرار گرفته ومیان حقوق عمومی شهر و فردی تعادل برقرار می شود .

درجلسه گذشته شورای شهر تهران نیز نرجس سلیمانی  در تذکری اعلام کرده بود که کمیسیون ماده 5 قلک نیست . امروز  ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران هم طی تذکری درباره کمیسیون ماده 5 گفت: این کمیسیون یکی از وظایف اصلی‌اش برطرف کردن مغایرت‌ها و مشکلاتی است که در هنگام اجرا بین طرح جامع و طرح‌های تفصیلی ایجاد می‌شود؛ همچنین یکی دیگر از وظایفش تصویب وظایف موضوعی و موضعی است که در طرح جامع تهران پیش‌بینی شده است که قرار بود در برنامه ۵ ساله دوم همه آن طرح‌ها هم تهیه شود و هم بخشی از آن حداقل از تصویب ماده 5 بگذرد. 

او خطاب به چمران گفت: خاطرم هست که در شورای چهارم جنابعالی کمیسیون حقوقی و نظارت شورا را مأمور کرده بودید که پیگیر تهیه این طرح‌ها باشند. آن زمان جناب آقای پیرهادی که در شورای چهارم حضور داشتند و حالا نماینده مجلس هستند، یکی از فعالیت‌های اصلی‌شان پیگیری تهیه همین طرح‌های موضوعی و موضعی بود که مرتب مکاتبه می‌کردند و از شهرداری مرتب با ما جلسه می‌گذاشتند و پیگیر بودند. حال نمی‌دانم تکلیف این طرح های موضوعی و موضعی که قرار بود در برنامه ۵ ساله دوم حداقل در پایان سال از مرحله تهیه بگذرد و به تصویب کمیسیون ماده ۵ برسد به کجا رسیده است! کمیسیون ماده 5 باید هر یک از این طرح های موضوعی و موضعی را در چارچوبی که در طرح جامع پیشبینی شده تهیه بررسی و تصویب کند.

امانی ادامه داد: این طرح‌ها اجزای طرح‌های جامع هستند، اگر این اجزا حذف شوند و یا بر خلاف رویکرد کلی طرح جامع تهیه و تصویب شوند، ساختار طرح جامع تغییر می‌کند و در نتیجه شهر دچار خسارت و زیان می‌شود. اگر هم موضوعی در طرح جامع اشکال دارد، نه به شکل نقطه‌ای و موردی، بلکه باید از یک موضع بالا و یک بازنگری جامع مشخص شود که محل اشکال کدام است و دلیل اشکال چیست و آن وقت با دید کلی نسبت به اصلاح آن طرح اقدام شود.

 او با بیان اینکه یکی از اصول مهم طرح جامع سطح جمعیت‌پذیری شهر تهران است که 9 میلیون یا 9 میلیون و 500 هزار نفر در طرح جامع پیش‌بینی شده، گفت: البته در افق آن 10 میلیون و 500 هزار نفر است ولی معمولاً در همه کلان شهرها بین 10 تا 5 درصد را خالی فرض می‌کنند که ظرفیت‌شان به طور کامل و 100 درصد پر نشود. حال اگر فرض بگیریم که بر اساس آنچه که مسئولین وزارت راه می‌گویند ما در تهران 300 هزار خانه خالی مسکونی هم داشته باشیم، به طور متوسط برای هر کدام 4 نفر در نظر بگیریم، چیزی حدود 1 میلیون و 200 هزار نفر ظرفیت آماده جمعیت‌پذیری داریم که عملاً سقف جامع طرح جامع با این خانه‌های خالی پر می‌شود.

امانی گفت: اجزاء مختلف تشکیل دهنده طرح جامع شهری بر هم اثر می‌گذارند و تأثیر می‌پذیرند. هرگونه افزایش و بار بیش از ظرفیت شهر در کالبد شهر که افزایش جمعیت شهر را به دنبال داشته باشد، در ترافیک، حمل و نقل عمومی، آلودگی هوا، مسائل اجتماعی رفتار شهروندان و سبک زندگی شهروندان در شهر تأثیر می‌گذارد. ما اگر فرض را بر این بگذاریم که ان شاء‌الله در این دوره بتوانیم حمل و نقل عمومی را تا حدی توسعه دهیم و محقق کنیم؛ اما اگر جمعیت شهر تهران را اضافه کنیم، خودرو بیشتری وارد شهر کنیم، تقاضای سفر بیشتری در شهر ایجاد کنیم، سرانه‌های درمانی و آموزشی و سرانه‌های دیگری را به ناچار افزایش دهیم، عملاً توسعه حمل و نقل عمومی ما با به بن‌بست و خنثی مواجه می‌شود. عملاً دوباره وضعیت ترافیک تهران همین وضعیت، بلکه پیچیده‌تر و سنگین‌تر خواهد شد. 

او با بیان اینکه کمیسیون ماده 5 خوشبختانه فعال شده و  طرح‌های مهم و تعیین کننده‌ای را در دستور کار خودش قرار داده است، تاکید کرد: عرض من این است که شهردار تهران تصمیم‌گیرنده و رئیس این کمیسیون است. تصمیم‌سازی برای این کمیسیون در دبیرخانه کمیسیون ماده 5 انجام می‌گیرد. اخباری که ما از گوشه کنار در مورد مصوبات کمیسیون ماده 5 یا تصمیماتی که قرار است در کمیسیون ماده 5 گرفته شود، می‌شنویم مثل بحث «کن» و اراضی دانشگاه تهران و سایر موضوعاتی که در دستور کار این کمیسیون است، اگر دقت نشود و خدای نکرده در دبیرخانه کمیسیون موارد ریز و ظریف این طرح‌ها مورد دقت واقع نشود، حتماً شهر تهران دچار آسیب می شود. 

این عضو شورا خطاب به چمران گفت: من از شما که استاد حوزه شهر سازی هستید و قریب دو دهه است نظارت و هدایت این موضوع تخصصی را در شهر تهران دارید، خواهش می‌کنم که هرچند ممکن است در کمیسیون ماده 5 حق رأی به عنوان رئیس شورا نداشته باشید ولی یک شخصیت علمی و حقوقی تأثیرگذار دارید که کنترل و هدایت تصمیمات کمیسیون ماده 5 را می توانید به اعتقاد من عهده‌دار شوید و به شهردار تهران مشورت دهید؛ هرچند ما مصوبات کمیسیون ماده 5 را متوجه شخص شهردار نمی‌دانیم؛  همه وزارت‌خانه‌های ذی‌ربط معاونین خودشان را می‌فرستند. آنها باید نقش خودشان را به درستی ایفا کنند و برای حل موقت و زودگذر یک مسئله، طرح جامع تهران و این مسائلی که بنده عرض کردم را تحت تأثیر خود قرار ندهند. مشکلاتی که الآن در شهر تهران داریم، حتماً تصمیماتی که در گذشته گرفته شده است، یکی از دلایل آن است. نمی‌توانیم بگوییم که یک مشکل در تهران داریم که خود به خود ایجاد شده و سایر تصمیماتی که در حوزه مدیریت شهری یا در کمیسیون های بالادست گرفته شده، در این مشکل تأثیر نداشته است.