ایران خودرویی ها اعلام کردند قصد دارند بزرگترین طرح پیش فروش خودرو را کلید بزنند. آن طور که در اخبار آمده قرار است این طرح فروش مقارن با روزهای دهه فجر برگزار شود. این عرضه گسترده در حالی در دستورکار آبی های جاده مخصوص قرار گرفته که بانک مرکزی نیز از امروز با مداخله گسترده در بازار ارز و امکان خرید پنج هزار یورو برای متقاضیان واجد شرایط تلاش می کند تا نزولی کردن نموادر نرخ ارز را عملیاتی کند. اتفاقی که برخی از کارشناسان بازار ارز با دیده تردید به آن می نگرند. آنها جدی ترین چالش در این مسیر را تداوم آن عنوان می کنند و می گویند با توجه به محدودیت های ارزی که سیاست گذار کلان طی بیش از چهار سالی که از بازگشت تحریم ها می گذرد، با آن مواجه است و همین مساله لزوم مدیریت منابع ارزی را بیش از پیش در نمایان می کند بنابراین عمر عرضه به این شکل چندان طولانی نخواهد بود.

تاثیر پیش فروش خودرو برای کنترل قیمت های بازاری نیز قابل پیش بینی است. این شیوه فروش اگر به قصد پایین کشیدن قیمت های بازاری خودرو مدنظر سیاست گذار قرار گرفته باشد و برای همین این شیوه فروش را به ایران خودرو تکلیف کرده باشد به نوعی محکوم به شکست است. مشابه همین مسیر در سال 97 در زمان دولت دوازدهم پیموده شد. ایران خودرو و سایپا در آن سال با تحمیل مدیران وقت صمت به قصد کنترل قیمت های بازاری خودرو حدود یک میلیون دستگاه خودرو را به صورت پیش فروش در اختیار متقاضیان قرار دادند. اما این نحوی فروش خودرو نه تنها بازار خودرو را آرام نکرد که شاهد به راه افتادن سونامی معوقات شرکت های خودروساز بودیم. چالش معوقات چند سالی دامن دو خودروساز بزرگ کشور را گرفت. ناتوانی در عمل به تعهدات تا جایی پیش رفت که تحویل خودروهای معوق به نوعی به عنوان سند افتخار مدیران عامل بعدی خودروسازان ثبت شد. بنابراین شاهد مشابهت هایی میان طرح پیش فروش ایران خودرو و همچنین برنامه های بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز هستیم. سیاست هایی که با اهداف در نظر گرفته شده فاصله زیادی دارند.

البته این گمانه هم وجود دارد که ایران خودرو برگزاری این طرح فروش را برای تامین نقدینگی خود در نظر گرفته باشد. این اقدام تا حدی با توجه به محدودیت های ایجاد شده برای فروش خودرو در بورس کالا و عدم افزایش قیمت کارخانه خودرو می تواند مفید باشد اما مدیران ایران خودرو باید دقت کنند پیش فروش را به نوعی پیش ببرند تا زیرا آوار تعهدات معوق دفن نشوند.