به گزارش اکوایران، بنا به آخرین آمار منتشر شده از بانک مرکزی، تراز تجاری اقتصاد ایران در نخستین ماه سال جاری 875 هزار میلیارد تومان برآورد شده است؛ این در حالیست که در سال 1400 تراز تجاری نزدیک به منفی 4.5 میلیارد دلار به ثبت رسیده است. همچنین کمترین میزان تراز تجاری در نیمه دوم سال گذشته در اسفند رخ داده است. البته بر اساس روند سال های گذشته نیز معمولا در فروردین میزان صادرات غیر نفتی بیش از واردات بوده است. با توجه به افزایش نرخ ارز در چند ماه اخیر پیش بینی می شود روند واردات در سال 1401 نتواند مانند سال های گذشته صعودی باشد، به بیان ساده تر با توجه به افزایش نرخ ارز و گران شدن کالا های خارجی برآورد این است که حداقل در نیمه نخست سال میزان واردات از صادرات بیش تر نباشد. در این گزارش به میزان و صاردات و واردات در سیزده ماه گذشته و همچنی تراز تجاری در همین بازه پرداخته شده است.

فراز و فرود صادرات در 1400

بررسی ها نشان می دهد ارزش صادرات ماهانه غیر نفتی اقتصاد ایران در سال گذشته نوسانات زیادی داشته است. کمترین مقدار صادرات غیر نفتی سال 1400 در فروردین ماه به ارزش 2 میلیارد و 968 میلیون دلار رقم خورده است. در دو ماه بعدی با روند صعودی در افزایش صادرات مواجه بوده ایم و این رقم در خرداد ماه به بالغ بر 4.3 میلیارد دلار رسید، این رقم بالاترین مقدار صادرات غیر نفتی در شش ماهه نخست سال بوده است. اما از خرداد ماه بار دیگر روند نزولی در ارزش صادرات شکل گرفت. لازم به ذکر است رقم صادرات با احتساب میعانات گازی است. بالاترین مقدار صادرات غیر نفتی کشور در سال گذشته در مهر ماه به ارزش 5 میلیارد و 268 میلیون دلار رخ داده است، حجم صادرات انجام شده در این ماه بالغ بر 15 میلیون تن بوده است. به مانند روند قبلی باز هم صادرات در روند نزولی قرار گرفت و در دی ماه به 3.6 میلیارد دلار رسید.

صعود در اسفند، سقوط در فروردین

رقم صادرات غیر نفتی از حدود 4.7 میلیارد دلار در بهمن ماه به 5 میلیارد و 103 میلیون دلار در اسفند ماه رسید. به بیان دیگر در ماه پایانی سال ارزش صادرات غیر نفتی کشور حدود 400 میلیون دلار افزایش یافت. اما این روند صعودی نتوانست در سال جدید نیز تداوم داشته باشد و این رقم در فروردین ماه 1401 به رقم 3.7 میلیارد دلار رسید. این رقم در حدود میزان صادرات دی ماه سال گذشته بوده است.

ارزش صادرات غیر نفتی به طور کلی معمولا در ابتدای سال با یک کاهش مواجه مواجه می شود که ای رخداد در سال جاری نیز تکرار شد. اما رقم صادرات فروردین 1401 در مقایسه با فروردین 1400 به شکل قابل توجهی بالاتر بوده است.

photo_2022-07-04_15-35-38

جهش واردات در اسفند

به طور کلی به غیر از یک نوسان مقدار واردات در ماه های مرداد و شهریور 1400، می توان گفت که روند واردات در سال گذشته صعودی و فزاینده بوده است، به گونه ای که میزان واردات ماهانه از 2.7 میلیارد دلار در فروردین ماه به 5.1 میلیارد دلار در بهمن ماه رسیده است. بالاترین میزان واردات اقتصاد ایران در سال گذشته در شهریور ماه به ارزش 6 میلیارد و 490 میلیون تومان به ثبت رسیده است. همچنین کمترین مقدار نیز در مرداد ماه به ارزش 2 میلیارد دلار بوده است.

رقم واردات در ماه پایانی سال 1400 به 6.4 میلیارد دلار رسید، بر این اساس افزایش مقدار واردات ماهانه در اسفند ماه نسبت به بهمن بالغ بر 1.3 میلیارد دلار بوده است. به مانند صادرات در شاخص واردات نیز در فروردین امسال با کاهش جدی در واردات مواجه بوده ایم، این شاخص در نخستین ماه سال جاری به 2 میلیارد و 824 میلیون دلار کاهش یافته است. 

تراز تجاری 1400؛ منفی 4.5 میلیارد

تراز تجاری یکی از اصلی ترین اجزای تراز پرداخت ها است که تحلیل آن در اقتصاد کلان بسیار حائز اهمیت است، چراکه کسری یا مازاد تراز پرداخت ها بر روی بسیاری ار متغیر های کلان اقتصادی تاثیر گذار است. از میان دوازده سال گذشته در پنج ماه میزان صادرات بیش از واردات بوده یا به بیان دیگر تراز تجاری ماهانه مثبت بوده است و در هفت ماه نیز میزان واردات بیش از صادرات بوده است. تراز تجاری اقتصاد ایران در سال گذشته منفی 4 میلیارد و 482 میلیون دلار برآورد شده است.

یکی از عمده ترین دلایل کاهش صادرات در ماه های پایانی 1400، کاهش رشد تولید کالا های واسطه در کشور بوده است، به گونه ای که میانگین رشد ماهانه تولید کالا های واسطه ای در شش ماهه دوم سال گذشته منفی برآورد شده است. با توجه به اینکه کالا های واسطه ای عموما کالا های صادراتی اقتصاد ایران هستند، کاهش رشد تولید در اینگونه اقلام به معنی کم رونق شدن صادرات است. بررسی ها نشان می دهد در فروردین ماه امسال مانند فروردین 1400 تراز تجاری مثبت بوده است.

photo_2022-07-04_15-35-36