اعلام سقوط شاخص مدیران صنعتی؛ خوش بینی‌ ناراضی ها/ نمودار

به گزارش اکوایران؛ شاخص کل مدیران خرید در فروردین ۳۷,۴۹ برای سال جاری به دست آمده است. این شاخص به کمترین نرخ ۲۴ ماهه اخیر از فروردین ۱۳۹۹ رسیده است. براساس ارزیابی صورت گرفته مقدار کاهشی شامخ در فروردین‌ماه تحت تاثیر کاهش قدرت خرید تقاضا و افزایش هزینه‌های تولید در نخستین ماه سال و رکود فعالیت‌ها صورت گرفته است. افت شاخص کل مدیران خرید در فروردین 1401 در حالی رقم خورده که انتظارات بنگاههای بزرگ اقتصادی برای ماه آینده عدد 72.05 بوده که از خوش بینی مدیران صنعتی در اوج نارضایتی حکایت دارد. 

از سوی دیگر بر اساس داده‌های به دست آمده از بنگاه‌های بخش صنعت، شاخص مدیران خرید صنعت در فروردین‌ماه عدد ۳۷,۰۲ به دست آمده است. شاخص بخش صنعت هم طبق انتظار در فروردین‌ماه کاهش داشته و به کمترین مقدار ۲۴ ماهه خود رسیده است و در مقایسه با فروردین سال گذشته اندکی کمتر شده است. در فروردین‌ماه، همه مؤلفه‌های اصلی شاخص شامخ، عدد زیر ۵۰ را به ثبت رسانده‌اند. همچنین شاخص کل نیز برای همه صنایع زیر ۵۰ شده است و صنایع پوشاک و چرم کمترین و کانی غیرفلزی بیشترین عدد شاخص کل را به ثبت رسانده‌اند.

 به‌طورکلی در فروردین‌ماه مانند سال‌های قبل، اکثر فعالان اقتصادی با داشتن ۱۵ روز فعالیت کاری با کاهش فعالیت روبرو بوده‌اند، اما با توجه به کمبود نقدینگی و کاهش قدرت خرید میزان کاهش در فعالیت‌ها با شدت بیشتری نسبت به سال قبل است. از طرفی به دلیل کمبود منابع مالی، بسیاری از شرکت‌ها نیازمند تسهیلات بانکی هستند اما با مشکل عدم تخصیص تسهیلات توسط بانک‌ها روبرو هستند. درعین‌حال عواملی مانند بلاتکلیفی احیای برجام و تثبیت قیمت دلار، قیمت‌گذاری محصولات، کاهش سفارشات، کمبود نقدینگی و افزایش قیمت مواد اولیه باعث سردرگمی کسب‌وکارها برای فعالیت و تولید شده و به عقیده فعالان اقتصادی امکان برنامه‌ریزی و پیش‌بینی چشم‌اندازی برای آینده وجود ندارد.

در جریان استخراج شاخص مدیران خرید، اگر عدد شاخص بیش از ۵۰ باشد، نشان دهنده این است که اقتصاد به سمت توسعه در حرکت است. اما اگر هر رقمی کمتر از ۵۰ باشد، به معنی قرار گرفتن اقتصاد در مسیر انقباض و رکود است. با این شرایط می توان گفت در بهمن ماه ماه شامخ کل اقتصاد ایران توانسته از مرز رکود عبور کند.

شاخص مدیران خرید کل اقتصاد

طبق نظرسنجی انجام شده از بنگاههای اقتصادی کشور، شاخص مدیران خرید(تعدیل فصلی نشده) برای کل اقتصاد ایران در فروردین 37.49 به دست آمده و شاخص کل به کمترین نرخ 24 ماهه اخیر از فروردین 1399 رسیده است. همانطور که انتظار میرفت شاخص تعدیل فصلی نشده طبق روال فروردین سالهای گذشته به یکی از کمترین مقادیر خود رسیده و در مقایسه با فروردین 1400 عدد (39.65)نیز اندکی کمتر شده است. در این ماه به غیر از میزان استخدام و بکارگیری نیروی انسانی سایر مؤلفه های اصلی زیر 50 ثبت شده اند. این شاخص نیز علیرغم کاهش در بخش صنعت و ساختمان، در بخش خدمات و کشاورزی اندکی افزایش داشته است.

براساس ارزیابی صورت گرفته شاخص میزان فعالیت های کسب و کار در فروردین ماه عدد(28.52) ثبت شده که یکی از کمترین مقادیر را طی 24 ماه اخیر از فروردین 1399 داشته و در مقایسه با فروردین سال قبل که پیک کرونا هم وجود داشت کاهش قابل ملاحظه ای داشته است.

از سوی دیگر در این مدت شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان (29.34) در فروردین ماه به کمترین مقادیر 24 ماه اخیر از فروردین 1399 رسیده است. علاوه بر تعطیلات فروردین ماه، کاهش قدرت خرید فعالان اقتصادی به دنبال افزایش قیمت ها باعث شده تا تقاضای مشتریان با رکود روبرو باشد. شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان یکی از شاخص های مهم محسوب می شود که رشد آن به معنی بهبود وضعیت بنگاههای تولیدی است.

همچنین در فروردین ماه شاخص موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده عدد (41.64) ثبت شده که طی 17 ماه اخیر از آبان 1399 به کمترین میزان خود رسیده است. این شاخص به دنبال افزایش شدید قیمت مواد اولیه در بخش صنعت و ساختمان، با کاهش بیشتری در این بخش ها همراه بوده است. به گفته فعالان اقتصادی موجود مواد اولیه یا لوازم خریداری شده نیز می تواند بر روند تولیدات صنعتی اثرگذار باشد و با این شرایط بهبود این شاخص می تواند به رشد تولید منجر شود.  شاخص قیمت خرید مواد اولیه یا لوازم خریداری شده (83.26)در فروردین ماه به بیشترین مقدار طی 6 ماه اخیر رسیده است. افزایش شدید هزینه های انجام فعالیت اقتصادی به ویژه در بخش صنعت باعث شده تا شاخص قیمت فروش محصولات تولید شده یا خدمات ارائه شده (63.13) نیز به بیشترین مقدار 5 ماهه اخیر برسد.

شاخص میزان صادرات کالا یا خدمات نیز در فروردین ماه به عدد (38.65) رسید که کمترین مقدار 24 ماهه اخیر از اردیبهشت 1399 محسوب می شود. بخش خدمات و کشاورزی کمترین میزان را در میان سایر رشته فعالیت ها داشته است. افزایش هزینه ها(مواد اولیه، حمل و نقل، انرژی و...) باعث شده تا شرکت ها توان رقابت قیمتی با سایر رقبا را نداشته باشند.

 شاخص میزان فروش محصولات (34.27) طی 12 ماه گذشته به کمترین مقدار خود رسیده است. کاهش شدید قدرت خرید و میزان سفارشات مشتریان باعث کاهش فروش شرکت ها شده است. 

به طور کلی در فروردین ماه مانند سالهای قبل، اکثر فعالان اقتصادی با داشتن 15 روز فعالیت کاری با کاهش فعالیت روبرو بوده اند، اما با توجه به کمبود نقدینگی و کاهش قدرت خرید میزان کاهش در فعالیت ها با شدت بیشتری نسبت به سال قبل است. از طرفی به دلیل کمبود منابع مالی، بسیاری از شرکت ها نیازمند تسهیلات بانکی هستند، اما با مشکل عدم تخصیص تسهیالت توسط بانکها روبرو هستند. در عین حال عواملی مانند بلاتکلیفی احیای برجام و تثبیت قیمت دلار، قیمت گذاری محصولات، کاهش سفارشات، کمبود نقدینگی و افزایش قیمت مواد اولیه باعث سردرگمی کسب و کارها برای فعالیت و تولید شده و به عقیده فعاالن اقتصادی امکان برنامه ریزی و پیشبینی چشم اندازی برای آینده وجود ندارد.